دمای طبیعی بدن چند درجه است و چگونه آن را اندازه‌گیری کنیم

دمای طبیعی بدن انسان در حدود 36 تا 37 درجه سانتیگراد می باشد که در دماهای بالاتر یا پایین تر از این دما یعنی اینکه بدن دچار مشکل شده است. از زمان های بسیار دور اندازه گیری دمای بدن روشی برای تشخیص بیماری به کار رفته است. از جمله روش های مطمئن برای اندازه گیری دمای بدن می توان از طریق دهانی، زیر بغل، گوش، اندازه‌گیری مقعدی و واژینال نام برد. اندازه‌ گیری دمای بدن انسان از طریق دهان و زیر بغل، بیشترین کاربرد را دارند.

دمای طبیعی بدن انسان چند درجه است؟

دمای طبیعی بدن انسان چند درجه است؟

بطور میانگین دمای طبیعی بدن انسان حدود 37 درجه سانتیگراد است که در شرایط معمولی بین 36 تا 37 درجه متغیر می باشد. شرایط جوی متفاوت، خوردن مواد غذایی و خوراکی های مختلف و عوامل استراس زا می تواند باعث این تغییر درجه در دمای بدن شود. چنانچه فردی دچار بیماری و مشکل خاصی است باید دمای بدن او در زمان های مختلف در طول روز اندازه گیری شود. کمترین دمای بدن در زمان بیدار شدن از خواب است و در طول روز به دلیل تحرک فرد دمای بدن نیز افزایش می یابد. اوج دمای بدن طبیعی بدن انسان در بعداز ظهر یا عصر است و تفاوت این دما با دمای بدن در هنگام بیدار شدن از خواب در حد یک یا دو درجه می باشد.

عوامل موثر بر تغییر دمای طبیعی بدن انسان چیست؟

عوامل موثر بر تغییر دمای طبیعی بدن انسان چیست؟

دمای بدن در طی روز و انجام فعالیت های مختلف و تحت شرایط محیط ممکن است تغییر کند ولی بطور میانگین در طول روز دمای طبیعی بدن انسان بین 36 تا 37 درجه می باشد. بر اساس مراکز تحقیقاتی معتبر عوامل موثر بر تغییر دمای طبیعی بدن انسان شامل  سن، جنسیت، زمان، اضطراب، خوردن و مصرف انواع مواد مخدر و دارویی است.

1. سن:  دمای طبیعی بدن افراد مسن نسبت به دمای بدن جوانان کمتر است؛ زیرا با افزایش سن متابولیسم بدن و شدت تپش قلب کاهش می یابد. همچنین همین مقایسه را می توان بین کودکان و جوانان نیز انجام داد. چون دمای بدن افراد سالمند پایین است بنابراین مستعد ابتلا به انواع بیماری های خطرناک هستند و از این رو اندازه گیری مداوم دمای بدن آن ها بسیار ضروری است.
2. جنسیت:  دمای بدن زنان در مقایسه با دمای بدن مردان کمتر است؛ به این دلیل که در آن ها حجم عضله، میزان فعالیت و سوخت و ساز بدن کمتر می باشد. هر چند این تفاوت دمای بدن در دو جنسیت کم است ولی همین موضوع سبب ایجاد احساس سردی بیشتر در زنان می باشد.
3. زمان:  تغییر دمای بدن انسان در طول شبانه روز بسیار کم است و از این رو توسط فرد زیاد احساس نمی شود. دامنه تغییر بالاترین و پایین ترین دمای یک فرد با بدن سالم در طول روز تقریبا یک تا دو درجه است. عواملی مانند انجام فعالیت شدید، هوای سرد، خوردن غذاهایی با طبع گرم و مصرف نوشیدنی ‌های الکلی سبب افزایش این اختلاف دمای تقریبی می شود که علامت بیماری نمی باشد.
4. اضطراب:  شرایط استرس زا به این دلیل که سبب واکنش بدن و  ترشح هورمون ‌هایی مثل کورتیزول و آدرنالین می شوند می توانند دمای بدن را تا حدی افزایش دهند.
5. غذا خوردن:  در اثر خوردن غذا و بخصوص مصرف موادی که دارای طبع گرم هستند، چرخه سوخت و ساز بدن فعال می شود که نتیجه این فعالیت افزایش دمای بدن می باشد.
6. مصرف دارو، مواد مخدر و الکل:  از جمله نوشیدنی ها و دارویی هایی که سبب افزایش دمای طبیعی بدن انسان می شوند می توان به آنتی‌بیوتیک ها، نوشیدنی ‌های الکلی و مواد مخدری مثل شیشه و کوکائین اشاره کرد.

تب چیست و چه تفاوتی با دمای طبیعی بدن انسان دارد؟

تب چیست و چه تفاوتی با دمای طبیعی بدن انسان دارد؟

یکی از علائم مهم در بیماریی مانند سرماخوردگی و آنفلونزا، تب است که سبب افزایش دمای بدن می شود. وقتی دمای بدن بیشتر از حالت طبیعی بالا می رود نشان دهنده مواجه شدن بدن و سیستم ایمنی با یک عامل بیماری زا مثل میکروب، ویروس و باکتری است. چنانچه دمای بدن از 38 درجه بالاتر رود به معنی بروز تب می باشد و اگر این دما به بالاتر از 4/39 برسد یک شرایط بحرانی را بوجود می آرود. از جمله علائم تب می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• عرق کردن
• لرزیدن (تب و لرز)
• سردرد
• درد عضلانی
• از دست دادن اشتها
• کج‌خلقی
• کمبود آب بدن
• ضعف
• هذیان

روش های متداول برای اندازه گیری دمای بدن

روش های متداول برای اندازه گیری دمای بدن

معمولا اندازه گیری دمای بدن در مواقعی انجام می شود که دمای بدن از حد طبیعی خود بیشتر شود و مثلا از 37 درجه به 5/37 یا بیشتر برسد. این افزایش دما که اصطلاحا به آن تب گفته می شود در صورتی که مدت زمان زیادی طول بکشد می تواند سیستم ایمنی بدن را تهدید کند. در این مواقع از روش های مختلفی برای اندازه گیری مقدار دمای بدن استفاده می شود که هر روش به شرح زیر است.

1. اندازه گیری دمای طبیعی بدن از طریق زیر بغل یا کشاله ران

برای اندازه گیری دمای سطحی بدن از روش سنجش دمای بدن از طریق زیر بغل یا کشاله ران استفاده می شود. در این روش باید تب سنج را زیر بغل یا کشاله ران قرار داده و بسته به اینکه  تب سنج زیر بغل یا کشاله ران گذاشته می شود باید برای جلوگیری از تداخل دمای محیط، دست یا پا محکم به بدن بچسبد تا دمای بدن دقیق اندازه گیری شود. این روش از دقت بالایی برخوردار نبوده و زمان طولانی صرف اندازه گیری دمای بدن می شود. نکته مهم اینکه نتایج اندازه گیری دمای بدن از روش زیر بغل به میزان نیم تا یک و نیم درجه سانتیگراد از دمای اندازه گیری شده از طریق رکتال کمتر است. البته این اختلاف دما در نوزدان کمتر می باشد. این روش برای اندازه گیری تب و دمای بدن کودکان و نوزدان بسیار کاربردی است. دقت کنید که باید دمای زیر بغل بین ۳۶/۵ تا ۳۷/۵ درجه سانتی‌گراد باشد.

2. اندازه گیری دمای طبیعی بدن از طریق  رکتال

برای اندازه گیری دمای بدن انسان مناسب ترین مکان، رکتوم است و روش رکتال از دقیق ترین روش های اندازه گیری دمای بدن محسوب می شود. اندازه گیری دمای بدن توسط رکتال دارای دامنه تغییرات دمایی حدود 2/36 تا 7/37 درجه سانتیگراد است و نسبت به سایر روش ها تفاوت نتایج بسیار کمتری دارد.

3. اندازه گیری دمای طبیعی بدن از طریق  واژینال

این روش اندازه گیری دمای بدن، مخصوص خانم ها است و دمای اندازه گیری شده را نسبت به روش اندازه گیری دمای بدن از طریق روش رکتال حدود یک دهم تا سه دهم سانتیگراد کمتر به دست می دهد.

4. اندازه گیری دمای طبیعی بدن از طریق دهانی

برای اندازه گیری دمای بدن کودکان 4 یا 5 ساله می توان از روش دهانی استفاده کرد. برای این کار می توان تب سنج را روی گونه کودک یا زیر زبان او قرار دهید که روش زیر زبانی دقیق تر از روش از طریق گونه است. همچنین نتیجه اندازه گیری دما به هر دو صورت همانند مقدار دمای اندازه گیری شده از طریق رکتال است. دقت کنید که پس از خوردن غذا دمای بدن افزایش پیدا می کند و همچنین حداقل 20 دقیقه قبل از اندازه گیری دمای بدن از طریق دهان کارهایی مثل خوردن، سیگار کشیدن و نوشیدن باعث تغییر دمای دهان خواهد شد.

5. اندازه گیری دمای طبیعی بدن از طریق مجرای گوش

برای اندازه گیری دمای بدن از طریق گوش از یک سنسور مادون قرمز استفاده می شود و  این روش بسیار ساده و سریع و با دقت بالا است. زیرا نوک تب سنج را براحتی درون داخل گوش قرار داده و بعد از چند ثانیه نتیجه دما اندازه گیری شده نشان داده می شود. طراحی نک این تب سنج ها طوری است که هیچ گونه آسیبی به گوش نوزدادن و کودکان وارد نمی کند.

6. اندازه گیری دمای طبیعی بدن از طریق پیشانی

از رایج ترین روش ها برای اندازه گیری دمای بدن، از طریق پیشانی است که روشی آسان و کاملا دقیق می باشد. در این روش برای بررسی دمای بدن با قرار دادن یک تب سنج روی پیشانی، توسط یک حسگر بالاترین دمای بدن و حسگر دیگر دمای محیط را می سنجد. بر طبق موارد کلینیکی نتیجه دو اندازه گیری تحلیل می شود و روی صفحه نمایشگر تب سنج، دمای بدن به نمایش در می آید.

آیا تمامی افراد دارای دمای بدن یکسانی هستند؟

آیا تمامی افراد دارای دمای بدن یکسانی هستند؟

عوامل مختلف داخلی و بیرونی سبب تغییر دمای طبیعی بدن انسان می شود و تغییر دمای بدن در طول روز بی خطر است. گفتیم که خوردن و آشامیدن مشروبات الکلی و یا قرار گرفتن در شرایط جوی متفاوت می تواند سبب افزایش دمای بدن شود؛ اگر این تغییر دما بیشتر از 15 تا 20 دقیقه طول بکشد و ادامه دار شود می تواند زنگ خطری برای سلامتی باشد. فعالیت های ورزشی و استرس و هیجان نیز باعث افزایش دمای بدن می شود و بطور معمول افزایش دمای بدن بعد از مصرف مواد غذایی نیز رخ می دهد. کاهش دمای بدن افرادی که دارای رژیم غذایی هستند به صورت مقطعی اتفاق می افتد.

1. دمای طبیعی بدن در کودکان

دمای طبیعی بدن در کودکان

به دلیل اینکه دمای بدن خردسالان از دمای بدن بزرگسالان کمتر است بنابراین دمای طبیعی بدن بزرگسالان برای کودکان تب محسوب می شود. طبق گفته NHS دمای طبیعی بدن خردسالان 4/36 درجه سانتیگراد است و آن ها هنگام تب در قسمت سینه و پشت عرق کرده و احساس گرمای بیشتری در این قسمت ها دارند و رنگ پوست آن ها به رنگ زرد تغییر می کند. برای مقابل با تب در کودکان توصیه می شود مایعات بیشتری به آن ها داده شود.

شيرخواران و نوزادان معمولا  پس از تزريق واکسن دچار تب خفيف ميگردند. تزريق واكسن معمولا برطبق برنامه وزارت بهداشت در بدو تولد نوزاد  و دو ماهگي، 4 ماهگي، 6 ماهگي، 12 ماهگي  و 18 ماهگي و 4-6 ‌سالگي  انجام ميگيرد . چنانچه شيرخوار پس از تزريق واکسن دچار تب گرديد بايستي براي کم شدن تب نوزاد تمهيداتي بيانديشيد. چنانچه  تب شيرخوار به بيشتر از39 ‌درجه سانتيگراد رسيد  يا اينکه نوزاد  علامت ديگري چون گريه غيرمعمولي داشت يا جيغ ميکشيد ،بايستي فورا به پزشك کودکان مراجعه كنيد. همچنين در صورت عدم موفقيت مهارتهاي كمك كننده براي كاهش  تب با پزشك خود مراجعه كنيد.

در صورت ايجاد ناخوشي در فرزندتان پس از واكسيناسيون، قبل از زدن واكسن هاي بعدي، اين نكته را به پزشك يا هر فرد ديگري كه واكسن را تزريق مي كند اطلاع دهيد تا شما را درباره نحوه مقابله با علايمي كه ممكن است ايجاد شوند، راهنمايي كند. اگر فرزندتان در زمان واكسيناسيون تب داشته باشد، بايد واكسن زدن را تا بهتر شدن حال او به تأخير انداخت.

عوارض تزريق واکسن به شيرخواران و نوزادان 

• تورم و درد و حساسيت موضعي محل تزريق واکسن
• بيقراري و گريه نوزاد
• تب خفيف يا شديد
• ناراحتي عصبي و تشنج پس از تزريق واکسن و در زمان بالا رفتن تب در نوزادان و شيرخواران
• فلجي که ممکن است بعد از واکسن فلج اطفال رخ دهد ولي در سنين بالا بيشتر ديده شده
• سردرد
• ايجاد بثورات پوستي بعد از تزريق واکسن در شيرخواران ديده ميشود.

2. دمای طبیعی بدن و در افراد مسن و بزرگسال

دمای طبیعی بدن و در افراد مسن و بزرگسال

دمای طبیعی بدن افراد بالغ جوان نسبتا با دمای طبیعی بدن افرادی که بالای 65 سال سن دارند یکسان است. همچنین میانگین دمای بدن افراد بالای 65 سال سن در مقایسه با دمای بدن سایر بزرگسالان دو دهم درجه کمتر می باشد.

تفاوت دمای طبیعی بدن در زنان و مردان چیست؟

طبق یافته های مرکز پزشکی DOM  به دلیل اینکه میزان سوخت و ساز بدن در زنان نسبت به مردان پایین تر است بنابراین دمای طبیعی بدن زنان کمتر می باشد. به گفته یکی از پزشکان این موسسه : «با توجه به اینکه زنان نرخ متابولیک کمتری دارند، بدن آن‌ها گرمای کمتری تولید می‌کند، که این امر باعث احساس سردی بیشتر در آنان می‌شود.

افزایش دمای طبیعی بدن زنان در شرایط خاص

زنان در دوران قاعدگی و دوران بارداری دچار افزایش دمای بدن می شوند که کاملا ان افزایش دما طبیعی بوده و جای نگرانی ندارد.

افزایش دمای طبیعی بدن زنان در زمان بارداری

در دوران بارداری احساس گرما و گرگرفتگی در زنان طبیعی است و به علت نوسانات هورمونی و افزایش جریان خون در سطح پوست بروز می کند. داغی بدن در قسمت های قفسه سینه، گردن و سر بیشتر بوده که تقریبا 30 ثانیه تا 5 دقیقه ادامه دارد و سبب ایجاد قرمزی و لکه می شود. در بدن هر زن زمان و میزان احساس گرما متفاوت است که سبب افزایش دمای بدن نمی شود.

افزایش دمای طبیعی بدن زنان در قاعدگی

تغییر دمای بدن زنان در دوران قاعدگی آنان امری طبیعی است و به دلیل نوسانات هورمونی بروز اتفاق می افتد. بطوری که در مراحل مختلف سیکل قاعدگی دمای بدن این افراد بیشتر از حد طبیعی بالا می رود.  اوج این افزایش دما در مراحله بعد از تخمک گذاری است و این دمای بالا تا چند روز قبل از دوره قاعدگی بعدی پایدار می ماند.

تفاوت دمای طبیعی بدن نسبت به  زمان ابتلا به ویروس کرونا چقدر است؟

دمای طبیعی بدن نسبت به  زمان ابتلا به ویروس کرونا

تب یکی از علائم مهم در ابتلا به ویروس کووید 19 می باشد و با تب سرماخوردگی و آنفلونزا تفاوت زیادی ندارد. در فرد مبتلا به کرونا دمای بدن به آرامی از 38 درجه به 40 درجه سانتیگراد می رسد و چون ویروس این بیماری دائما در حال تغییر شکل و جهش است افزایش دمای بدن و تب شدید در این بیماران دور از انتظار نیست.

توجه به علائم دیگر در بدن می توان روشی برای تشخیص تب کرونا از تب سایر بیماری ها باشد. علائم کاهش حس بویایی و چشایی و بدن درد در کنار تب در افراد مبتلا به کرونا نشان دهنده این نوع بیماری باشد. در این شرایط در صورت بروز تب باید فرد خود را قرنطینه کرده و از پزشک برای طی مراحل درمان مشورت بگیرد. معمولا برای اطمینان از اینکه آیا فرد دارای علام کرونا به این ویروس مبتلا است یا خیر؟، انجام تست PCR می باشد.

همچنین به شما عزیزان توصیه می نماییم برای روش خانگی پایین آوردن تب در خانه بدون دارو حتما مطلب مربوطه را درسایت بیوتی سنتر مطالعه فرمایید.

نکاتی مهم در مورد اندازه گیری دمای بدن در انسان

طبق مطالعات و مشاهدات متخصصان علم پزشکی بین دمای اندازه گیری شده بدن و دمای محیطی که اندازه گیری در آن انجام شده ارتباطی وجود دارد.

نکته یک : دمای طبیعی بدن را نمی توان با روش های گفته شده به طور دقیق اندازه گیری کرد. زیرا عوامل فراوان و غیر قابل کنترلی در محیط اندازه گیری دما وجود دارند که مانع اندازه گیری دقیق دما هستند.

نکته دوم: دمای طبیعی بدن افراد براساس نوع فعالیت روزانه ای که انجام می دهند تغییر می کند.

نکته سوم:  روش اندازه گیری دمای بدن از طریق رکتال با تفاوت دمای 5/0 درجه ، پدیده ای فیزیولوژیکی است.

نکته چهارم: دمای طبیعی بدن انسان معمولا پس از فعالیت فیزیکی افزایش می یابد.

نکته چهارم: دمای طبیعی اصلی بدن با دمای سطحی بدن تفاوت دارد.

نکته پنجم:  با اندازه گیری دمای پوست بدن می توان دمای سطحی بدن را به دست آورد.

نکته ششم:  برای اندازه گیری دمای اصلی باید دمای بافت مخاط یکی از حفره های بدن مانند دهان یا گوش را اندازه گیری کرد.

کلام آخر 

ما در سایت بیوتی سنتر تلاش نمودیم تمامی موارد مهم و ضروری در رابطه با دمای طبیعی بدن چند درجه است و چگونه آن را اندازه‌گیری کنیم را برای شما عزیزان بازگو نماییم، همچنین اگر در ارتباط با این موضوع سئوالی دارید لطفا در بخش نظرات سایت با ما بازگو نمایید.

بیوتی سنتر مرکز تولید و فروش انواع تجهیزات پزشکی اعم از انواع روپوش پزشکی ، روپوش بیمار و دستکش لاتکس می باشد که بهترین کیفیت و قیمت را به شما دوستان تضمین می دهد.