روش های اندازه گیری تب در خانه، معرفی انواع تب سنج و طرز استفاده از آن ها

اینکه می گویند سلامتی بزرگ ترین نعمتی است که به انسان عطا شده است، بر هیچ کس پوشیده نیست اما بیماری ها هم بخشی از زندگی تمام موجودات زنده و همین طور انسان ها هستند. تمام بیماری هایی که به سراغ ما می آیند نشانه هایی دارند که بسیاری از این نشانه ها برای ما آزار دهنده است. یکی از شایع ترین نشانه های که در هنگام بیماری در خردسالان و بزرگسالان تقریباً به یک صورت مشهود است، تب است. در این مقاله سعی ما بر این است که تعریف مشخصی از تب، علل آن، راه های اندازه گیری آن و… ارائه دهیم، پس با ما همراه باشید.

تب چیست؟

تب چیست؟

همانطورکه گفتیم تب یکی از اولین علائم بیمار شدن یک فرد است که در آن دمای بدن از مقدار طبیعی آن بیشتر می شود. تب نشانه دهنده این است که بدن با عوامل بیماری زا در حال مبارزه است و در واقع واکنش دستگاه ایمنی بدن در برابر عفونت های داخلی است.

دمای طبیعی بدن انسان بین 1/36 تا 2/37 درجه سانتی گراد است، چنانچه دمای بدن در حالت استراحت به 5/37 تا 9/37 درجه سانتی گراد برسد، تب خفیف رخ داده است و دمای بیشتر از آن تب شدید است؛ دمای بالای 40 درجه سانتی گراد نیز برای بدن انسان خصوصاً نوزادان و کودکان خطر جانی دارد چراکه در تب شدید، عملکرد آنزیم ها و سایر پروتئین های ضروری بدن دچار اخلال می شود و فعالیت های زیستی مختل می شوند. تب بالا ممکن است باعث بروز تشنج و آسیب مغزی جبران ناپذیر شود و خصوصاً در خردسالان نیاز به رسیدگی سریع و عاجل دارد. چنانچه دمای بدن فردی به 4/44 تا 5/45 درجه سانتی گراد برسد، مرگ او حتمی است.

علت بروز تب چیست؟

علت بروز تب چیست؟

تب به علل مختلف در بدن رخ می دهد که برخی از این علل ساده و گذرا و برخی دیگر جدی و خطرناک هستند و نیاز به بررسی بیشتر دارند، در ادامه به برخی علل بروز تب در بدن انسان می پردازیم:

• بیماری های ویروسی

یکی از علل شایع تب در کودکان و بزرگسالان ابتلا به بیماری های ویروسی است. بیماری های ویروسی در کنار تب، عوارض شایع دیگری از جمله سردرد، بدن درد، آبریزش بینی، گلودرد، سرفه و گاهی اسهال، استفراغ و شکم درد را نیز به همراه دارد. بیماری های ویروسی معمولاً شخص را دچار عفونت ثانویه می کنند و پزشکان برای کنترل و درمان عفونت ثانویه به بیماران آنتی بیوتیک تجویز می کنند. از جمله شایع ترین بیماری های ویروسی انواع آنفلوآنزاها هستند.

• بیماری های باکتریایی

باکتری ها نیز در بدن انسان ایجاد عفونت می کنند و معمولاً با انواع آنتی بیوتیک ها قابل درمان هستند، یکی از شایع ترین و خطرناک ترین عفونت باکتریایی، مننژیت یا التهاب پرده مننژ مغز است که باعث تب بالا، سردرد شدید، استفراغ، خشکی اندام های فوقانی خصوصاً گردن و سرگیجه می شود که اگر به موقع درمان نشود، ممکن است به مرگ بیمار بینجامد.

• عفونت های قارچی

قارچ ها معمولاً به راحتی قابل درمان هستند، ولی برخی از انواع آن ها باعث بروز تب و هم چنین عوارض خطرناک دیگری در بدن می شوند.

• تزریق واکسن

تزریق واکسن ها خصوصاً در کودکان می تواند از عوامل بروز تب در آن ها باشد. واکسن هایی مانند سه گانه (دیفتری، کزاز، سیاه سرفه) از این جمله هستند. هم چنین تزریق واکسن هایی مانند پنوموکوک (ذات الریه)، واکسن هاری و هم چنین واکسن ویروس کووید 19 می تواند ایجاد تب کند. تب ناشی از تزریق واکسن معمولاً چند ساعت بعد از تزریق عارض می شود و ظرف 24 ساعت از بین می رود ولی اگر به هر دلیلی این تب طولانی تر شد، حتماً باید به پزشک مراجعه شود.

• لخته خون

تشکیل لخته خون در بدن خصوصاً اندام های تحتانی مانند پا می تواند باعث ایجاد تورم و درد در این ناحیه باشد، اگر این لخته خون حرکت کرده و به ریه فرد برسد، فرد را دچار تنگی نفس و درد شدید در قفسه سینه می کند که به آن آمبولی می گویند و در صورت عدم رسیدگی به موقع به آن، امکان مرگ فرد وجود دارد. التهاب رگ های خونی بدن که به لخته شدن خون می انجامد، می تواند در فرد باعث ایجاد تب شود که نیاز به بررسی و درمان فوری دارد.

• تومورهای سرطانی

تومورهای بدخیم سرطانی می توانند در بدن مواد شیمیایی ترشح کنند که باعث بروز تب شوند و برخی از تومور ها هم چنین باعث بروز عفونت و تب در بدن می شوند. تومورهای مغزی نیز با تأثیر بر هیپوتالاموس که وظیفه تنظیم دمای بدن را دارد، موجب افزایش دمای بدن می شود. داروهایی که برای مهار سرطان استفاده می شوند هم می توانند باعث بروز تب شوند.

• بیماری های التهابی

بیماری های التهابی نظیر آرتریت روماتوئید هم می توانند باعث بروز تب شوند.

• عوامل دیگر

بسیاری عوامل دیگر هم هستند که می توانند دمای بدن را بالا ببرند از جمله ورزش های سنگین یا عادت ماهیانه در زنان می تواند به طور موقت ایجاد تب کند. هم چنین برخی داروها مانند داروهای فشار خون و داروهای ضد تشنج نیز می توانند دمای بدن را بالاتر از حد نرمال ببرند. مسمومیت ها، قرار گرفتن در هوای گرم، خوردن غذاهای جدید و… نیز می توانند ایجاد تب کنند.

درجه تب طبیعی در کودکان چقدر می باشد ؟

درجه تب طبیعی در کودکان چقدر می باشد ؟

پیش تر گفتیم که تب در کودکان می تواند عوارض خطرناک و جبران ناپذیری داشته باشد، به همین دلیل بهتر است نسبت به بروز تب در نوزادان و کودکان حساسیت زیادی به خرج دهیم. به یاد داشته باشید دمایی که در بزرگسالان ممکن است تب خفیف محسوب شود در نوزادان آسیب زننده است؛ بنابراین به اعدادی که در ادامه می آید توجه کنید زیرا این اعداد برای کودکان مضر و خطرآفرین هستند:

• در کودکان زیر سه ماه: تب 38 درجه سانتی گراد و بالاتر
• در کودکان سه تا شش ماه: تب 2/38 درجه سانتی گراد و بالاتر
• در کودکان بالای شش ماه: تب 8/38 درجه سانتی گراد و بالاتر

توجه داشته باشید که تشنج و آسیب های مغزی از شایع ترین عوارض تب بالا در کودکان است.

 تب کرونا چند درجه است؟

مجموعه وسیعی از ویروس ها در دسته کرونا ویروس ها قرار می گیرند که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا سارس، مرس و کووید 19 را شامل می شوند. ویروس کووید 19 که ماه هاست به صورت پاندمی در سراسر جهان شایع شده است و بیشتر آن را با نام عامیانه کرونا می شناسیم، عامل اصلی بیماری کرونا در سطح جهان است. یکی از اولین و شایع ترین نشانه های بیماری کرونا، بروز تب بالای 38 درجه سانتی گراد است. تب در بیماری کرونا معمولاً دو تا چهارده روز پس از آلوده شدن به این ویروس عارض می شود و حداقل سه روز به طول می انجامد. اصولاً تب در این بیماری با سردرد، بدن درد، سرفه های مکرر و اسهال همراه است.

چگونه تب را اندازه گیری کنیم؟

چگونه تب را اندازه گیری کنیم؟

برای اندازه گیری دمای بدن دو روش کلی وجود دارد:

1. مقایسه دمای بدن فرد بیمار با دمای بدن فردی دیگر: مسلماً این روش خطای زیادی دارد و تنها در شرایطی باید استفاده شود که هیچ وسیله دیگری برای سنجش دمای بدن فرد مورد نظر در دسترس نباشد. در این روش، برای پی بردن به میزان درجه حرارت بدن فرد بیمار، کافی است پشت دست خود را بر پیشانی او قرار دهید و اگر در مقایسه با دمای بدن خود، احساس داغی یا گرمای بیشتر کردید، او را به پزشک برسانید.
2. استفاده از تب سنج: دقت این وسیله بیشتر است؛ خصوصاً که انواع مختلفی دارد و روش کار و دقت هر یک متفاوت است؛ در ادامه به معرفی انواع تب سنج خواهیم پرداخت.

تب سنج چیست؟

تب سنج یا دما سنج طبی (ترمومتر) یک وسیله پزشکی است که به وسیله آن دمای بدن را اندازه گیری می کنند. به جز اندازه گیری دمای بدن، تب سنج هیچ کاربرد دیگری ندارد بنابراین ساختاری کاملاً تخصصی و ویژه به منظور اندازه گیری میزان درجه حرارت یا تب دارد.

 انواع تب سنج

انواع تب سنج

 تب سنج ها را می توان به دو نوع دیجیتالی و غیر دیجیتالی تقسیم بندی کرد که هر کدام از این دو نوع، شامل انواع دیگری از تب سنج می شوند.

• تب سنج غیر دیجیتالی

1. تب سنج جیوه ای: تب سنج های جیوه ای از اولین وسیله هایی هستند که برای اندازه گیری دمای بدن ساخته شده اند. تب سنج جیوه ای از یک لوله باریک ساخته شده که یک سر آن محفظه ای است پر از جیوه. جیوه ماده ای است که به راحتی با گرما منبسط و با سرما منقبض می شود و محیط خلأ داخل این لوله شیشه ای به جیوه درون تب سنج این امکان را می دهد که با توجه به درجه حرارت بدن به راحتی در لوله حرکت کرده و بالا و پایین رود. معمولاً شیشه به کار رفته در این نوع تب سنج، ذره بینی است تا اعداد روی آن راحت تر خوانده شود. تب سنج ها معمولاً دمای بین 35 تا 42 درجه سانتی گراد را نمایش می دهند و دقت آن ها 1/0 درجه است. دماسنج های جیوه ای برای اینکه دمای بدن را نشان دهند باید حداقل به مدت 3 دقیقه در زیر زبان فرد قرار گیرند. هم چنین می توان این دماسنج را در زیر بغل هم قرار داد که این روش برای کودکان مناسب تر است. تنها نکته ای که در خصوص استفاده از تب سنج های جیوه ای باید در نظر گرفت این است که ماده به کار رفته در آن ها، یعنی جیوه، یک ماده سمی است و در صورت شکستن تب سنج در دهان، می تواند برای فرد استفاده کننده خطرساز باشد؛ به همین دلیل امروزه در بسیاری از کشورها دیگر از این نوع از تب سنج ها استفاده نمی شود.
2. تب سنج نواری: این تب سنج در واقع یک نوار پلاستیکی کوچک است که روی پیشانی قرار می گیرد و نشان می دهد فرد مورد نظر تب دارد یا خیر. با استفاده از تب سنج نواری شما نمی توانید اندازه تب را مشخص کنید و تنها متوجه خواهید شد که دمای بدن بالاتر از حد نرمال است یا خیر. از این تب سنج ها بیشتر برای نوزادان استفاده می شود و پس از قرار گیری آن روی پیشانی، تنها ظرف چند ثانیه، رنگ نوار تب سنج تغییر می کند و شما مطلع می شوید که نوزاد یا کودک شما تب دارد.

• تب سنج دیجیتالی

استفاده از تب سنج های دیجیتالی دقیق ترین و سریع ترین روش برای اندازه گیری دمای بدن بزرگسالان و کودکان است. این نوع تب سنج ها را می توانید در شکل ها، اندازه ها و قیمت های متفاوت در تمام داروخانه ها بیابید. تب سنج های دیجیتالی خود به دو نوع تماسی و غیر تماسی تقسیم بندی می شوند که در ادامه بیشتر توضیح می دهیم:

1. تب سنج های دیجیتالی تماسی

• تب سنج های دیجیتالی دهانی، مقعدی، زیربغلی: این تب سنج ها تنها در صورتی میزان درجه حرارت بدن را نمایش می دهند که با بدن فرد در تماس باشند؛ به همین دلیل، می توان آن ها را، به گونه ای، یک وسیله شخصی محسوب کرد که بهتر است تنها یک نفر از آن ها استفاده کند زیرا در غیر این صورت می توانند بیماری را از فردی به فرد دیگر انتقال دهند. همان طور که گفته شد دقت این تب سنج ها بالاست و معمولاً در کمتر از 15 ثانیه درجه حرارت بدن را نشان می دهند. از این تب سنج ها می توان در قسمت های مختلف بدن استفاده کرد از جمله:
• دهان (قرار دادن آن در دهان)
• مقعد (قرار دادن آن در مقعد کودک)
• زیربغل (قرار دادن آن در زیر بغل کودک)
• تب سنج های دیجیتالی درون گوشی: این تب سنج ها برای اندازه گیری دمای بدن کودکان و به ویژه نوزادان به کار می روند. این تب سنج ها برای اینکه بتوانند دمای بدن را نشان دهند باید درون گوش قرار گیرند و دمای پرده صماخ (پرده گوش) را اندازه گیری کنند. اگرچه این نوع از تب سنج ها، بیشتر برای کودکان و نوزادان استفاده می شود ولی دمای پرده گوش برای کودکان زیر شش ماه نمی تواند معیار خوبی برای اندازه گیری تب باشد. هم چنین اگر این تب سنج درست در گوش قرار داده نشود یا گوش نوزاد دارای جرم زیادی باشد، دقت اندازه گیری دستگاه کاهش می یابد. این دستگاه از نظر قیمت، نسبت به بقیه گران تر است.

2. تب سنج های دیجیتالی غیر تماسی

• تب سنج های لیزری: به نظر می رسد استفاده از تب سنج های تماسی در مکان های عمومی گزینه مناسبی نباشند زیرا به راحتی می توانند بیماری را از فردی به فرد دیگر انتقال دهند. از این رو استفاده از تب سنج های دیجیتالی غیر تماسی در این مکان ها رواج بیشتری دارد، از طرفی این گونه تب سنج ها برای افرادی که به هر دلیلی با لمس شدن به وسیله دماسنج احساس ناخوشایندی پیدا می کنند، مناسب تر است.

تب سنج های لیزری غیر تماسی یا تب سنج پیشانی بدون نیاز به تماس با فرد مورد نظر قادر هستند دمای بدن او را با دقت بسیار بالایی نشان دهند. این تب سنج ها می توانند درجه حرارت بین 20- تا 55+ را اندازه گیری کنند و امکان استفاده از آن ها برای تعیین درجه حرارت محیط، سطوح و حتی مایعات وجود دارد.

برای استفاده از این تب سنج ها کافی است آن ها را در مقابل پیشانی فرد مورد نظر نگه دارید، این دستگاه امواج مادون قرمز ساطع شده از پوست پیشانی فرد را جمع آوری کرده و آن را به عددی معادل درجه حرارت دهانی تبدیل می کنند. این دستگاه ها دارای یک نمایشگر LED هستند که بعد از استفاده از دستگاه با توجه به میزان درجه حرارت بدن به رنگ سبز (سلامتی)، نارنجی (اخطار) و قرمز (خطر) در می آیند. امروزه و با توجه به همه گیری ویروس کرونا، استفاده از این دستگاه ها در مراکز عمومی، ادارات، فروشگاه ها، بیمارستان ها و … بسیار متداول شده است.

روش های پایین آوردن تب در خانه

روش های پایین آوردن تب در خانه

قبل از اینکه به روش های پایین آوردن تب در خانه اشاره کنیم، بهتر است بگوییم از آن جایی که تب یکی از نشانه های اولیه وجود عفونت در بدن است، بهتر است به محض بروز آن به پزشک مراجعه کنید و از علت آن مطلع شوید؛ ولی اگر به هر دلیلی به پزشک دسترسی ندارید، می توانید با استفاده از روش هایی که در ادامه گفته می شود، در خانه تب را کنترل کنید چرا که بالا رفتن درجه حرارت بدن، خصوصاً در کودکان بسیار خطرناک است.

برای کاهش درجه حرارت بدن می توانید از روش های زیر استفاده کنید:

1. به میزان کافی استراحت کنید: بهتر است در هنگام تب از انجام هرگونه فعالیت بدنی بپرهیزید و بیشتر استراحت کنید. خوابیدن به شما کمک می کند تا سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید. در هنگام خوابیدن نه تنها هورمون های مفید برای ترمیم بافت های آسیب دیده بیشتر ترشح می شوند، بلکه بدن شما گلبول سفید بیشتری تولید می کند و به این صورت به جنگ عوامل بیماری زا می رود.
2. بیشتر از حد معمول مایعات بنوشید: آب بهترین نوشیدنی است که در هنگام تب می توانید بدون نگرانی به هر اندازه که می توانید بنوشید و مطمئن باشید که هیچ ضرری برای بدنتان ندارد. آب باعث می شود که سموم از بدن شما خارج شود و دمای بدن شما نیز با نوشیدن آن، پایین می آید. سعی کنید در صورت تمایل به نوشیدن آب میوه، آن را با میزانی از آب رقیق کنید تا میزان قند آب میوه کاهش یابد چراکه گلوکز باعث رشد باکتری در بدن می شود و به این وسیله بهبودی شما را با تأخیر مواجه می کند.
3. خود را نپوشانید: معمولاً کسانی که دچار تب می شوند، احساس سرما می کنند و ممکن است لرز داشته باشند، از این رو سعی می کنند با پوشیدن لباس های بیشتر یا استفاده از چند رو انداز، احساس سرما و لرز خود را از بین ببرند که همین کار باعث افزایش درجه حرارت بدن آن ها می شود. بهتر است در هنگام تب، البسه کمتری به تن کنید و به یک ملحفه یا پتوی نازک بسنده کنید؛ هم چنین دمای اتاق را در حد متعادل نگه دارید.
4. از پاشویه استفاده کنید: این یک اصطلاح و شیوه قدیمی برای کاهش تب در خانه است. بهتر است قسمت پیشانی و پاها یا سایر اندام های فردی که دچار تب شده را با حوله ای خیس بپوشانید تا به این وسیله دمای بدن او پایین بیاید. لازم نیست حتماً از آب خیلی سرد برای خیس کردن حوله استفاده کنید. هم چنین می توانید پاهای فردی را که دچار تب شده، در لگنی که با آب نسبتاً ولرم پر شده است بشویید. از استفاده از یخ یا الکل برای خنک کردن بدن فرد تب دار پرهیز کنید چراکه باعث لرز بیشتر و در نتیجه ایجاد ناراحتی بیشتر در او می شود.

  سخن پایانی

تب یکی از اولین علامت های نشان دهنده وجود عفونت در بدن است. تب کردن در حقیقت مکانیزم دفاعی بدن در مقابل عوامل بیماری زا است. علت های مختلفی برای تب وجود دارد که ساده ترین آن ها سرماخوردگی معمولی است ولی بیماری های کشنده ای مانند انواع سرطان ها هم می توانند فرد را دچار تب کنند.

علت تب هر چه که باشد، اگر میزان آن از یک حدی فراتر رود، می تواند آسیب های جدی به بدن وارد کند که این آسیب ها در کودکان و نوزادان خطرسازتر است.

برای اینکه به میزان درجه حرارت فرد بیمار پی ببرید، می توانید از انواع مختلف تب سنج استفاده کنید. رایج ترین و قدیمی ترین تب سنج های موجود، مدل جیوه ای آن است که به دلیل خطراتی که در حین استفاده می تواند به وجود آورد، تقریباً منسوج شده است. امروزه تب سنج های دیجیتالی به دلیل دقت بالاتری که نسبت به انواع جیوه ای یا نواری تب سنج دارند، رونق بیشتری یافته اند.

تب سنج های دیجیتالی در دو گروه تماسی یا غیرتماسی یافت می شوند. تب سنج های تماسی برای استفاده شخصی مناسب تر هستند، حال آنکه از تب سنج های دیجیتالی غیر تماسی بیشتر در مکان های عمومی استفاده می شود. با توجه به شیوع بیماری کرونا، استفاده از تب سنج های لیزری (پیشانی) در ادارات، فروشگاه ها و… رواج زیادی پیدا کرده است.

امیدواریم از مطالعه مقاله روش های اندازه گیری تب در خانه، معرفی انواع تب سنج و طرز استفاده از آن ها در سایت بیوتی سنتر استفاده لازم را برده باشید، همچنین شما عزیزان می توانید بهترین و با کیفیت ترین دستگاه فشار خون را از سایت بیوتی سنتر تهیه فرمایید.

بیوتی سنتر مرکز تولید انواع لباس پزشکی ، لباس بیمار و وارد کننده انواع تجهیزات پزشکی ، دستکش پزشکی ، دستکش پزشکی لاتکس می باشد.