انواع مختلفی از پانسمان برای درمان زخم پای دیابتی استفاده می شود و چون شرایط بیماران متفاوت است به طور قطعی نمی توان در مورد نوع پانسمان مناسب زخم نظر داد و باید تشخیص نوع زخم و پانسمان توسط پزشک صورت گیرد. معمولا برای زخم پای دیابتی پانسمان های پرکننده با قابلیت جذب ترشحات ، پانسمان های هیدروژل و هیدروکلوئیدها به کار می رود. در حال حاضر انواع کرم و پانسمان های نوین و پیشرفته برای درمان و پیشگیری از زخم پای دیابتی استفاده می شود. در ادامه بیشتر با علت ایجاد زخم پای دیابتی، انواع پانسمان این زخم ها، درمان زخم پای دیابتی با پانسمان های نوین و راه های جلوگیری از ایجاد زخم پای دیابتی آشنا می شویم.
علت ایجاد زخم پای دیابتی چیست؟
علت ایجاد زخم پای دیابتی
افراد دیابتی در مقایسه با سایر افراد در مورد پاهای خود با مشکلات بیشتری مواجه هستند که در برخی موارد باعث ایجاد عفونت های خطرناک می شوند. از طریق صدمه به اعصاب (نوروپاتی) و سختی دیواره عروق (واسکولوپاتی) زخم پای دیابتی بوجود می آید.
1- صدمه به اعصاب (نوروپاتی)
در حالت عادی اگر پا دچار صدمه یا عفونت شود مغز از طریق درد هشدار می دهد که شرایط خطرناکی برای پا ایجاد شده و باید به پزشک مراجعه شود. دیابت می تواند اعصاب پا را تحت تاثیر قرار داده و از احساس درد در پا جلوگیری کند. بنابراین افراد مبتلا به دیابت درد و سوزش ناشی از بریدگی کوچک یا تاول را زیاد حس نمی کنند.
2- سختی دیواره عروق (واسکولوپاتی)
یکی از علائم عدم خون رسانی به پا، احساس سوزن سوزن شدن و کرختی در پا می باشد. این نشانه در نتیجه سخت و تنگ شدن عروق پا ایجاد می گردد و سبب فرستادن حجم خون کمتری به سمت پاها می شود. همچنین سرد شدن، کبود شدن پاها و انگشتان و رنگ پریدگی از علائم اختلال در خون رسانی به پاها است.
در بیماران دیابتی وجود زخم ها و بریدگی های کم و کوچک نیز باید مورد توجه قرار گیرند؛ زیرا در این بیماران اعصاب و عروق به شدت با یکدیگر درگیر هستند و در صورت گسترش سریع عفونت می تواند تمام پای بیمار را فرا بگیرد. بریدگی در پای افراد دیابتی منجر به عفونت و سیاه شدن یا گانگرن پا می شود. این ضایعه اگر به موقع تحت درمان قرار نگیرد برای جلوگیری از آسیب به سایر اعضای سالم بدن باید پا قطع شود.
از علائم دیگر عفونت در افراد دیابتی می توان به قرمزی، داغ شدن پا و تعریق ان اشاره کرد. در نتیجه عدم خون رسانی ، پا نمی تواند غذا و اکسیژن کافی درافت کند و با عفونت مبارزه نماید.
درمان زخم پای دیابتی با پانسمان های نوین
درمان زخم پای دیابتی با پانسمان های نوین
در پانسمان های نوین فاصله تعویض بین دو پانسمان طولانی تر است و نیازی به باز کردن و تمیز کردن زخم به صورت روزانه نیست. پانسمان های نوین به دلیل داشتن ویژگی های خاص شامل جذب ترشحات جراحت، بهبود شرایط ماتریسی با بهره گیری از ذرات نانو و دارا بودن مواد ضدعفونی کننده زخم و مرطوب نگهداشتن آن می توانند بر روی زخم خواص درمانی موثری داشته باشند. این نوع پانسمان ها که هر یک می تواند یک یا همه خواص بالا را داشته باشد؛ قابلیت جذب اجزای سمی و سلول های مرده و مبادله گازهای دی اکسید کربن و اکسیژن را دارند؛ در نتیجه محیط زخم را پاک و تمیز نگه می دارند.
با استفاده از پانسمان های نوین می توان به موقع عفونت را تشخیص داد؛ زیرا در برخورد با باکتری های عامل عفونت پانسمان تغییر رنگ می دهد. در حقیقت این نوع پانسمان به جای اپیتلیوم پوست ایفای نقش می کند؛ زیرا این قسمت پوست توسط آلودگی میکروبی زخم از بین رفته است.
همچنین به شما توصیه می نماییم اگر به چسب زخم و پانسمان حساسیت دارید حتما مقاله علت و درمان حساسیت به چسب زخم و پانسمان را در سایت بیوتی سنتر مطالعه فرمایید.
انواع پانسمان زخم پای دیابتی
انواع پانسمان زخم پای دیابتی
زخم پای دیابتی یک زخم معمولی نیست و یک جراحت حساس است که باید توسط افراد متخصص مراقبت و درمان گردد. این نوع زخم ها نباید باز گذاشته شوند و تا مراجعه به پزشک از تماس زخم با آب باید جلوگیری شود. بعد از تمیز کردن زخم باید آن را با محلول ضدعفونی کننده شستشو داد و پانسمان کرد. از پانسمان برای درمان زخم پای دیابتی و جلوگیری از وخیم تر شدن زخم استفاده می شود. بیمار نباید با پای زخم شده راه برود و از پوشیدن کفش هایی که به پا و زخم فشار می آورند باید پرهیز کرد. در ادامه به معرفی انواع پانسمان زخم پای دیابتی می پردازیم.
- پانسمان تیله : کاربرد پانسمان تیله برای زخم های سطحی، پوستی و زخم های اپیتلیزینگ است. این نوع پانسمان مانع از ایجاد تروما به اپیتلیوم جدید و ظریف شده و محیط مرطوبی را فراهم می کند.
- پانسمان پلی اورتان : پانسمان پلی اورتان، فیلم هایی هستند که دارای پوشش ضد آب هستند و به وسیله انتشار گازها و بخار آب منجر به حفظ رطوبت محیط زخم می شوند. در این نوع پانسمان بدون نیاز به باز کردن زخم می توان زخم را بررسی کرد و برای درمان زخم های کوچک به صورت تخمیر استفاده می شوند. به دلیل خاصیت نفوذپذیر و دارا بودن پشتی نیمه قابل نفوذ می تواند رطوبت لازم زخم را فراهم کند و به بهبود سریع زخم کمک نماید. پانسمان پلی اورتان براحتی و بدون درد از روی زخم برداشته شده و از تکثیر زخم جلوگیری می کند. از این پانسمان به عنوان یک پوشش خارجی در هنگام استفاده از آنتی بیوتیک های موضعی، مانند مترونیدازول یا هیدروژل به کار می رود.
- پانسمان هیدروژل : پانسمان هیدروژل به معنی فرورفتن ماده در آب است و آن را برای مرطوب نگه داشتن مداوم زخم استفاده می کنند. در ساختار این پانسمان ها پلی اتیلن اکساید یا پلی وینیل پیرولیدن، کربوکسی متیل سلولز، آلژینات، کلاژن و آب (96٪) به کار رفته است. در عین اینکه باعث حفظ رطوبت زخم می شوند می توانند رطوبت اضافی ناشی از ترشحات زخم را بگیرند. برای درمان زخم های خشک بهترین نوع پانسمان، هیدروژل است که به دلیل وجود هیدرات های آن سبب خنک شدن زخم و تسکین درد می شود. همچنین پانسمان هیدروژل هزینه بالایی دارد.
- پانسمان هیدروکلوئیدی : این نوع پانسمان یک پوشش ضد چسبندگی است که از ترکیب پلیمرهایی چون ژلاتین، پکتین و سلولز تولید می شود. ترشحات زخم جذب پانسمان هیدروکلوئید شده و منجر به تشکیل ژل می گردد؛ این نوع پانسمان می تواند سطوح کم و متوسط اگزودا جذب کند و برای ترویج ترشحات اتلیتیک زخم و یا نکروتیک به کار رود. پانسمان های هیدروکلوئیدی با بوجود آوردن رطوبت و حفظ آن سبب مرطوب نگه داشتن زخم پای دیابتی و تسهیل فرایند بهبود زخم می شوند.
پوست کف پا بسیار مستعد پوسیدگی است بنابراین نباید از پانسمان هیدروکلوئیدی برای درمان زخم کف پا استفاده کرد. از ویژگی های دیگر این نوع پانسمان می توان به حفظ فاکتورهای رشد زیر پانسمان هیدروکلوئیدی، گسترش اپیتلیالیزه شدن و ایجاد pH پایین اشاره کرد. کاهش pH پایین می تواند در جهت درمان زخم های آلوده به عفونت های سودوموناس مفید باشد.
پیشهاد بیوتی سنتر
روش های جلوگیری از عفونی شدن زخم پای دیابتی
روش های جلوگیری از عفونی شدن زخم پای دیابتی
برای اینکه زخم های پای دیابتی دچار عفونت حاد نشوند باید و مراقبت هایی را به صورت روزانه و همیشگی از آن ها انجام داد.
1.بررسی روزانه پاها از لحاظ وجود زخم یا تاول
مهم ترین کاری که برای جلوگیری از عفونت زخم پای دیابتی باید انجام داد بررسی روزنه پاها از نظر علائمی مانند قرمزی چوست، کنده شدن پوست، تاول و پینه می باشد. برای اینکه معاینه با دقت بیشتری انجام شود بهتر است از فرد دیگری با قدرت دید بیشتر کمک بگیرید.
2.توجه به پوست و تغییرات آن
کوچک ترین و بی اهمیت ترین خراشیدگی یا بریدگی را مهم بدانید و به آن ها توجه کنید. در صورتی که با مواردی چون التهاب ناحیه اطراف ناخن یا مشاهده فولیکوی های عفونی شدۀ مو بر روی پوست مواجه شدید باید در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه کنید.
3.مرطوب نگه داشتن مداوم پاها
برای ایجاد نرمی و انعطاف پذیری پوست از نرم کننده های مناسب به جای لوسیون ها و کرم های مرطوب کننده استفاده نمایید. اگر ورزشکاری در پای خود دچار مشکل شده است نباید از کرم های ضد قارچ استفاده کند. این افراد برای تامین رطوبت پوست خود و جلوگیری از ایجاد قارچ در بین انگشتان باید از ژل های ضد قارچ استفاده نماید. عفونت های قارچی بین انگشتان پا در اثر استفاده از لوسیون ها و کرم های مرطوب کننده بوجود می آیند.
4.استفاده از پای پوش مناسب
استفاده از کفش مناسب برای جلوگیری از تاول زدن پا در افراد دارای زخم پای دیابتی و جلوگیری از عفونت زخم توصیه می شود. پوشیدن کفش و دمپایی جلو بسته مانع ایجاد جراحت پا و افزایش عفونت زخم پا می شود.
5.بررسی هر روز کفش ها
در افراد دیابتی از نوع نورپاتی مکن است پاها حس نداشته باشند و در صورت وجود جسم خارجی در کفش فرد نمی تواند آن را احساس کند. در نتیجه راه رفتن با این وضعیت به پا جراحت زیادی وارد می شود. بنابراین باید هر روز بررسی شوند تا از نبودن جسم خارجی در کفش و علائم پارگی و سفتی در آن مطمئن شوید.
6.استفاده مداوم از جوراب مناسب
استفاده از جوراب هایی که رطوبت را نگه نمی دارند و بدون درز هستند برای جلوگیری از عفونت زخم پای دیابتی مفید می باشد.. می توان برای این افراد جوراب های مخصوصی را خریداری کرد.
7.شستن روزانه پاها
دقت کنید که بعد از شستن پاها باید تمام قسمت های آن و لای انگشتان پا را به خوبی خشک کرد. از بریدن قسمت های پینه بسته پوست پا با قیچی یا ناخن گیر اجتناب کنید. اگرناخن ها به سمت پوست رشد کرده اند می توانند برای پا مشکلاتی را ایجاد کنند بنابراین باید توسط پزشک معاینه شوند. همچنین قسمت های سخت پوست پا باید بعد از حمام با سنگ پا به آرامی از پا جدا شوند تا از عفونت بیشتر زخم پا دیابتی جلوگیری شود.
8.کنترل دیابت
کنترل قند خون و دیابت شامل مواردی مثل اندازه گیری قندخون، فشار خون، کلسترول خون، داشتن رژیم غذایی مناسب، خوردن به موقع و به اندازۀ داروها یا تزریق داروهای تجویز شده توسط پزشک، ترک سیگار و ویزیت منظم پزشکی است. این فاکتورها از جمله مهم ترین عوامل در جلوگیری عفونت زخم پای دیابت می باشد که توسط پزشکان و تیم های متخصص تاکید شده است.
همچنین شما می توانید برای اندازه گیری صحیح میزان قند خون از دستگاه مربوطه برای آن استفاده نمایید، بیوتی سنتر مرکز فروش آنلاین نوار قند خون و دستگاه قند خون می باشد.