انگل دمودکس

دمودکس، یکی از انگل های ریز و میکروسکوپی است که در داخل یا نزدیک فولیکول مو در پستانداران زندگی می کند و از قرن ها پیش، بدن انسان میزبان آنها بوده است. این انگل ها، مایت های کوچکی هستند که در سطح پوست جفتگیری کرده و بعد از دوازده ساعت در داخل فولیکول های مو یا غدد سباسه تخمگذاری می کنند.

انگل دمودکس چیست؟

انگل دمودکس چیست؟

مایت، انگل های میکروسکوپی هستند که روی پلک و در سطح پوست صورت و سر زندگی می کنند. این انگل ها، یکی از عوامل مؤثر در ریزش مو بوده و عوارض مختلفی را در پوست و موی سر و صورت ایجاد می کند. مواد زائدی که دمودکس تولید می کند، به صورت جوش های سفید‎ و التهاب در سطح پوست و روی پلک نمایان می شود. در این مقاله پیرامون علائم انگل دمودکس، راه های انتقال و درمان آن خواهید خواند.

علائم و نحوه تشخیص انگل دمودکس

علائم و نحوه تشخیص انگل دمودکس

آلودگی به دمودکس معمولا بدون علائم است و در مواردی که تراکم آن زیاد شود، منجر به خارش پوست سر و صورت، ریزش مو، آکنه، روزاسه، التهاب، جوش های پوستی و جوش های سرسیاه می شود. بروز این انگل در افراد مسن بیشتر از کودکان و جوانان است.

علائم دکودکس بر اساس نوع انگل و محل آلودگی، متفاوت است. این انگل ها در بدن تمام افراد وجود دارند در صورتی که تعداد آنها زیاد شود، موجب بروز بیماری می شوند. دمودکس مواد زائد را در بدن خود نگه می دارد و زمانی که می میرد، موجب تشدید عفونت های پوستی و مشکلاتی از قبیل نازک و کم پشت شدن مو، چین و چروک پوست، پیری زودرس، حساسیت پوستی، خشک و خشن شدن پوست، جوش های سرسیاه، کک و مک، درماتوز، تغییر رنگ پوست و اتوپیک می شود.

برای از بین بردن مشکلات مو و پوست باید انگل دمودکس از بین برود؛ پزشکان برای تشخیص دمودکس از پوست افراد بیمار نمونه برداری کرده و با در نظر گرفتن سن، وضعیت پوست و مو و سیستم ایمنی آنها، شدت و تراکم این انگل ها را در پوست بررسی کرده و درمان لازم را تجویز می کنند. هر چقدر تراکم دمودکس در پوست بیشتر باشد، مشکلات و علائم بیشتر بروز می کنند.

انواع انگل دمودکس

انواع انگل دمودکس

دو نوع دمودکس فولیکولوروم و برویس در انسان شایع است. در ادامه به دلایل بروز و علائم آنها پرداخته می شود.

• دمودکس فولیکولوروم

این انگل، یکی از شایع ترین انگل های پوستی است که در داخل فولیکول های مو زندگی و از سلول های مرده پوست تغذیه می کند. دمودکس فولیکولوروم بیشتر در پوست صورت، اطراف چشم، روی پلک ها و در انتهای مژه ها ایجاد وجود دارند. این انگل ها میکروسکوپی هستند و با چشم دیده نمی شوند.

علائم دمودکس فولیکولوروم عبارتند از: زبری پوست، جوش های عفونی، خارش و پوسته پوسته شدن پوست، التهاب و قرمزی پوست، حساسیت پوستی، احساس سوزش، خشن شدن پوست و اگزما.

این انگل ها به صورت طبیعی در پوست زندگی می کنند و تا زمانی که تعداد آنها زیاد نشود، مشکلی به وجود نمی آورند؛ اما به صورت معمول انتقال آنها تماسی است و از طریق تماس شخص بیمار با دیگران منتقل می شوند. فولیکولوروم، موجب می شود که تعداد سلول های پوستی در غدد مو افزایش یافته به صورت پوسته هایی بروز کند. روزاسه، یکی از رایج ترین بیماری هایی است که این انگل ایجاد می کند.

افراد مبتلا به درماتیت، عفونت های پوستی، آلوپسی، آکنه، ایدز و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف یا پوست چرب، افراد مبتلا به بیماری های کبدی یا سرطان و سالمندان بیشتر در معرض ابتلا به دمودکس فولیکولوروم هستند. در صورت بروز مشکلات جدی از قبیل التهاب، قرمزی و خارش پوست به پزشک مراجعه کنید؛ این بیماری با نمونه برداری از پوست قابل تشخیص است.

آنتی بیوتیک ها و داروهایی از قبیل مترونیدازول، پرمترین، ایورمکتین و کروتانیتون در درمان دمودکس فولیکولورم مؤثر هستند؛ علاوه بر این شستشوی روزانه و استفاده از شامپوهای مخصوص پوست و مو چرب، می تواند تعداد این انگل ها کنترل کرده و از بروز بیماری ها جلوگیر کند.

از آنجایی که انگل دمودکس فولیکوروم از مواد موجود در محصولات بهداشتی تغذیه می کند، افراد مبتلا به این عارضه باید از مصرف کرم ها و لوسیون های دارای پایه چرب خودداری کرده و از ترکیبات لایه بردار استفاده کنند. رعایت بهداشت فردی می تواند در از بین بردن دمودکس مؤثر باشد.

• دمودکس برویس

دمودکس برویس نیز در فولیکول های مو زندگی می کنند. طبق تحقیقات انجام شده در بدن همه افراد بالغ حداقل یکی از دمودکس ها وجود دارد، اما افزایش آنها موجب بروز بیماری و مشکلات پوستی می شود. این انگل ها از سبوم موجود در غدد چربی تغذیه می کنند؛ نواحی رایج بروز دمودکس برویس، گردن و قفسه سینه هستند.

قرمزی و التهاب پوست، خشن و پوسته پوسته شدن پوست و احساس سوزش از علائم رایج برویس هستند؛ این انگل موجب وخیم تر شدن بیماری های پوستی از قبیل اگزما و روزاسه می شود. دمودکس برویس هم از طریق تماس با فرد مبتلا، منتقل می شود و در افراد بالغ و سالمند رایج است.

افراد مبتلا به سرطان، ایدز، اگزما، آکنه، روزاسه و افراد دارای پوست چرب بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.

طول عمر و چرخه زندگی دمودکس

طول عمر و چرخه زندگی دمودکس

طول عمر دمودکس معمولا دو تا سه هفته است؛ انگل ماده در هر تخمگذاری، 15 تا 20 تخم در فولیکول مو و نزدیک غدد چربی می گذارد. تخم ها بعد از چند روز به لارو و بعد از یک هفته به مایت هشت پا و بالغ تبدیل می شوند. مایت بالغ نر برای تولیدمثل، فولیکول را ترک می کند اما مایت ماده در فولیکول می ماند. انگل دمودکس می تواند با سرعتی معادل 10 میلیمتر در ساعت راه رود و فعالیتش در شب و فضاهای تاریک بیشتر می شود.

دمودکس با سوراخ کردن غشا سلولی از سیتوپلاسم تغذیه کرده و موجب کراتینه سازی می شود که به صورت پوسته هایی استوانه ای و شفاف بروز پیدا می کند. مو و مژه آلوده به دمودکس، شکننده و نازک شده و می ریزد. خارش پلک، احساس سوزش و خارش در انتهای مژه ها از علائم رایج در بیماران مبتلا به دمودکس هستند. طول عمر دمودکس با توجه به شرایط، بین چند هفته تا چند ماه متغیر است.

آیا شستشو دمودکس را از بین می برد؟

آیا شستشو دمودکس را از بین می برد؟

رعایت نکات بهداشتی در کنار روش های درمانی می تواند برای از بین بردن دمودکس مؤثر باشد؛ اما شستشوی زیاد و مداوم پوست موجب ریزش مو، آسیب های پوستی و افزایش تعداد دمودکس ها می شود. همچنین شستشوی مکرر پوست و مو موجب خشک، پوسته پوسته شدن و شکننده شدن آن می شود.

درمان خانگی و گیاهی دمودکس در انسان

درمان خانگی و گیاهی دمودکس در انسان

برای جلوگیری از بروز دمودکس نکات زیر را رعایت کنید.

• شستن روزانه صورت

برای از بین بردن علائم دمودکس، روزی دو بار صورت خود را با پاک کننده های ملایم و آب ولرم بشویید. زیاده روی در شستشوی پوست موجب تولید بیش از حد سبوم و خشک شدن آن می شود. بعد از تمیز کردن پوست از کرم های آبرسان و مرطوب کننده سبک استفاده کنید.

• استفاده از روبالشتی ابریشمی

ملحفه های خود را مرتب بشویید و پاکیزه نگه دارید؛ همچنین استفاده از روبالشتی های ابریشمی موجب کاهش جذب چربی توسط ملحفه ها و انتقال آلودگی به پوست می شود.

• کنترل چربی صورت

کنترل چربی صورت

یکی از بهترین روش ها برای کنترل چربی پوست، استفاده از روغن درخت چای است. این روغن دارای خواص ضد قارچ، ضد التهاب و آنتی باکتری بوده و برای از بین بردن سبوم اضافی و چربی پوست مفید است. شما می توانید این روغن را در ناحیه T صورت پیشانی، بینی و اطراف بینی- و در نواحی که تجمع چربی بیشتر است، بمالید.

• استفاده از محصولات بهداشتی حاوی گوگرد

محصولات شوینده حاوی گوگرد، برای از بین بردن دمودکس بسیار مفید هستند. گوگرد به دلیل داشتن خواص ضد میکروبی، موجب از بین رفتن آکنه و جوش می شود.

• خودداری از اسکراب و لایه برداری شدید

اسکراب و لایه برداری موجب التهاب و تحریک پوست و در نتیجه تشدید آکنه و جوش می شود.

• تمیز کردن ناحیه بین ابروها

هنگام پاکسازی و شستشوی پوست، روی ناحیه بین ابروها تمرکز کنید؛ در این قسمت منافذ و فولیکول های مو بیشتر است و دمودکس می تواند از سبوم و سلول های مرده آنجا تغذیه کند.

• پاکیزه نگه داشتن پلک ها

دمودکس فولیکولور معمولا در پلک ها تجمع می کند و موجب ریزش مژه، التهاب پلک، خارش یا تحریک پلک و بهم ریختگی مژه ها می شود. همیشه قبل از خواب آرایش چشم ها را کاملا بشویید و از کرم های ملایم در اطراف چشم استفاده کنید.

• توجه به قرمزی و التهاب پوست صورت

التهاب پوست صورت

همانطور که گفته شد، دمودکس به صورت طبیعی روی پوست وجود دارد و فقط زمانی که شروع به تخمگذاری و تجمع می کند، مشکل ساز می شود. شما می توانید با بررسی مداوم پوست، از بروز بیماری جلوگیری کنید، در صورت مشاهده التهاب و قرمزی در نواحی گونه ها، اطراف بینی و بین ابروها و ایجاد خارش، جوش و پوسته روی پلک ها و پوست به پزشک مراجعه کنید.

• استفاده از شوینده های غیرصابونی

برای شستشو و پاکیزه نگه داشتن پوست، از شوینده های ملایم استفاده کنید.

• اجتناب از تماس با گرد و خاک و مواد آلاینده

گرد و خاک و آلودگی موجب بسته شدن منافذ پوست و تشدید دمودکس می شود؛ بهتر است هر روز بعد از مراجعه به منزل پوست خود را با شوینده های ملایم و آب ولرم بشویید و از کرم های آبرسان ملایم استفاده کنید.

• بررسی خارش و پوسته شدن پوست

خشکی، زبری و پوسته شدن پوست یکی از علائم رایج بروز دمودکس است که در ناحیه T صورت رایج تر است.

• مراجعه به پزشک و انجام تست دمودکس

در مواردی که غلظت دمودکس در پوست زیاد شده و منجر به بروز خارش، التهاب، آکنه و جوش شود؛ باید به متخصص پوست مراجعه کنید. داروهایی که برای درمان دمودکس تجویز می شوند عبارتند از مترونیدازول (موضعی)، ایورمکتین (موضعی و خوراکی)، کروتامیتون (موضعی) و پرمترین (موضعی).

تتشخیص دمودکس

پزشکان برای تشخیص دمودکس اقدام به نمونه برداری از پوست و انجام تست دمودکس می کنند. برای انجام تست دمودکس به نکات زیر توجه فرمایید.

1. 48 ساعت قبل از انجام تست، از شستشوی پوست سر و صورت و استفاده از مواد شوینده خودداری کنید.
2. در زمان انجام تست، پوست باید کاملا تمیز و عاری از هرگونه مواد آرایشی و بهداشتی باشد.
3. از آخرین پاکسازی پوست، حدود 7 تا 10 روز گذشته باشد.

برای تشخیص دمودکس می توانید به آزمایشگاه های پاتوبیولوژی و کلینیک های پوست و مو مراجعه کنید. این تست با برداشتن نمونه کوچکی از پوست انجام می شود و نیاز به بیهوشی ندارد.

راه های انتقال انگل دمودکس

راه های انتقال انگل دمودکس

انگل دمودکس مسری بوده و از طریق تماس مستقیم با پوست فرد مبتلا به انگل یا تماس با اشیای آلوده منتقل می شود. انتقال این انگل در اماکن عمومی و مراکزی مثل آرایشگاه ها، باشگاه های ورزشی و استخرها شایع تر است. هنگام مراجعه به آرایشگاه ها حتما دقت کنید که لوازمی از قبیل قیچی و موچین ضدعفونی شده باشند.

انگل دمودکس به آسانی از طریق وسایلی از قبیل برس، شانه، تیغ، روبالشتی، حوله و تماس پوستی منتقل می شود؛ برای جلوگیری از بروز بیماری، همیشه از وسایل شخصی استفاده کنید. بعد از تشخیص دمودکس حتما دوره درمان را کامل کنید و استفاده از شوینده های ملایم و غیرصابونی را در برنامه روزانه خود بگنجانید.

سخن پایانی

دمودکس، انگل ریز و میکروسکوپی است که به صورت طبیعی در پوست انسان زندگی کرده و از سبوم موجود در غدد چربی تغذیه می کند. تجمع و ازدیاد این انگل موجب بروز آکنه، روزاسه، جوش های سرسیاه، قرمزی و التهاب پوست، نازک و خشک شدن و ریزش مو و مژه، می شود.

بدن انسان می تواند میزبان دو نوع دمودکس فولیکولوروم و برویس باشد. تراکم دمودکس در سالمندان، افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، افراد مبتلا به سرطان، بیماری های کبدی، ایدز و دارای پوست چرب شایع تر است. تشخیص دمودکس با مراجعه به پزشک و نمونه برداری و انجام تست دمودکس صورت می گیرد.

استفاده از وسایل شخصی، تعویض مرتب ملحفه ها، شستشوی روزانه پوست صورت، استفاده از محصولات بهداشتی حاوی گوگرد، استفاده از شوینده های ملایم و غیرصابونی، رعایت نظافت فردی، کنترل چربی پوست و اجتناب از تماس با افراد آلوده موجب جلوگیری از انتقال این انگل می شود.

فراموش نکنید که بیماری های پوستی مختلف می توانند علائم مشابهی مانند قرمزی و التهاب پوست، خارش یا سوزش داشته باشند؛ برای تشخیص دمودکس حتما به پزشک مراجعه کرده و از استفاده خودسرانه داروها بپرهیزید.

امیدواریم از مطالعه مطلب انگل دمودکس در سایت بیوتی سنتر استفاده لازم را برده باشید، همچنین بیوتی سنتر مرکز تولید انواع محولات و تجهیزات پزشکی ( دستکش پزشکی و روپوش پزشکی ) در ایران می باشد که شما می توانید به صورت مستقیم از تولید کننده خرید فرمایید.