زندگی تمام موجودات دنیا به اکسیژن وابسته است و بدون این عنصر حیاتی زندگی در کره زمین امکان پذیر نیست. خوشبختانه اغلب افراد در شرایط عادی از این نظر مشکلی ندارند ولی گاهی به دلایل مختلف از جمله بیماری ها، برخی از افراد مجبور می شوند برای ادامه حیات از دستگاه هایی مانند دستگاه تولید اکسیژن یا اکسیژن ساز استفاده کنند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم در این مقاله دستگاه اکسیژن ساز را به طور کلی معرفی کنیم و در مورد انواع آن توضیحاتی را ارائه دهیم.
دستگاه اکسیژن ساز چیست؟
پیش از هر چیز بهتر است به این پرسش پاسخ دهیم که دستگاه اکسیژن ساز چیست؟ دستگاه تولید اکسیژن از مهم ترین و کاربردی ترین تجهیزات کمک تنفسی است و غالباً برای بیمارانی که سطح اکسیژن خون آن ها پایین است مورد استفاده قرار می گیرد. اکسیژن ساز در دو نوع قابل حمل یا پرتابل و ثابت تولید و عرضه می شود و ظرفیت های گوناگونی دارد.
انواع دستگاه تولید اکسیژن (اکسیژن ساز)
انواع دستگاه تولید اکسیژن
دستگاه اکسیژن ساز معمولاً در دو نوع قابل حمل یا پرتابل (Portable) و ثابت (Stationary) عرضه می شود.
- اکسیژن ساز ثابت: از این دستگاه بیشتر در منزل یا محیط های درمانی و بیمارستان ها استفاده می شود. دستگاه اکسیژن ساز ثابت اندازه بزرگی دارد و در زیر آن چرخ هایی تعبیه شده است تا در صورت نیاز امکان جا به جایی آن فراهم باشد. دستگاه تولید اکسیژن ثابت، اکسیژن مورد نیاز بیماران را به دو صورت پالسی یا مداوم به ریه های آن ها انتقال می دهد. در حالت مداوم، اکسیژن بدون توقف و به طور دائم وارد ریه های بیمار می شود ولی در حالت پالسی، اکسیژن در فاصله زمانی معین و به صورت مقطعی وارد ریه بیمار می شود.
- اکسیژن ساز قابل حمل یا پرتابل: کاربرد دستگاه تولید اکسیژن پرتابل بیشتر در خارج از منزل و محیط کار بیمار است. دستگاه تولید اکسیژن پرتابل به نسبت مدل ثابت، کوچک تر است و جا به جایی آن آسان است. این نوع دستگاه هم قابلیت استفاده از برق شهری را دارد و هم با استفاده از باتری قابل شارژ است و اتفاقاً یکی از نکات مهم در هنگام خرید دستگاه اکسیژن ساز پرتابل، توجه به طول عمر باتری آن است و حتماً باید مطابق با نیاز بیمار باشد. اکسیژن سازهای پرتابل بیشتر به صورت پالسی اکسیژن تولید می کنند و برخی از آن ها دارای سنسورهایی هستند که دم و بازدم بیمار را تشخیص می دهند و در هنگام دم، اکسیژن بیمار را تأمین می کنند و در هنگام بازدم، دی اکسید کربن را تخلیه می کنند. هم چنین این دستگاه ها امکان تنظیم میزان اکسیژن مورد نیاز بیمار را دارند.
کاربرد دستگاه اکسیژن ساز خانگی
کاربرد دستگاه اکسیژن ساز خانگی
با توجه به پیشرفت هایی که در طراحی و ساخت اکسیژن سازها صورت گرفته است، اکسیژن سازهای کوچک و سبکی تولید شده که به دستگاه اکسیژن ساز خانگی معروف هستند. کاربرد دستگاه اکسیژن ساز خانگی نه تنها استفاده در خانه و محل کار است بلکه در هنگام سفر نیز می تواند مشکل بیمارانی را که نیاز به اکسیژن دارند، مرتفع کند.
اکسیژن سازهای خانگی ظرفیت های مختلفی دارند از جمله ۳ لیتری، ۵ لیتری، 8 لیتری و 10 لیتری و هم چنین دارای سوند نازل، مرطوب کننده و فیلتر هستند.
معمولاً افراد به دلایل مختلفی از اکسیژن ساز خانگی استفاده می کنند از جمله برخی بیماری های قلبی و ریوی و همین طور آلودگی هوا.
کاربرد دستگاه اکسیژن ساز بیمارستانی
کاربرد دستگاه اکسیژن ساز بیمارستانی
کاربرد دستگاه اکسیژن ساز بیمارستانی، متمرکز کردن اکسیژن موجود در هوای محیط بیمارستان و تأمین اکسیژن غنی شده برای بیمارانی است که سطح اکسیژن خون آن ها پایین باشد. بسیاری از بیماران آسمی، قلبی، ریوی و پونومونی از این دستگاه ها استفاده می کنند.
هوای پیرامون ما دارای ۷۸٪ نیتروژن، ۲۱٪ اکسیژن و ۱٪ آرگون است. دستگاه تولید اکسیژن به منظور جدا سازی اکسیژن از نیتروژن و آرگون و تولید ۹۶٪ اکسیژن خالص طراحی و ساخته شده است و این جداسازی به وسیله یک کمپرسور هوا و دو مخزن پر شده از زئولایت انجام می شود.
کاربرد دستکاه اکسیژن ساز صنعتی
کاربرد دستکاه اکسیژن ساز صنعتی
کاربرد دستگاه اکسیژن ساز صنعتی همان طور که از نامش پیداست، در صنعت است. به این دستگاه های اکسیژن ساز، ژنراتور اکسیژن هم گفته می شود.
این تفاوت در نام، نشان می دهد که دستگاه اکسیژن ساز صنعتی، جزو تجهیزات پزشکی نیست و مناسب استفاده در حوزه پزشکی هم نیست. حجم اکسیژن سازهای صنعتی بیشتر از اکسیژن سازهای پزشکی است.
شرکت های سازنده اکسیژن ساز داخلی و خارجی
شرکت های سازنده اکسیژن ساز داخلی و خارجی
- دستگاه اکسیژن ساز اکساز: این دستگاه ساخت کشور ایران و توسط شرکت اکساز تهیه می شود و خلوص اکسیژن تولیدی آن 93 درصد است.
- دستگاه اکسیژن ساز نایدک: یکی از بهترین دستگاه های تولید اکسیژن در جهان است و در بیش از 110 کشور جهان مورد استفاده قرار میگیرد.
- دستگاه اکسیژن ساز فیلیپس: این دستگاه تولید اکسیژن ساخت کشور امریکاست و خلوص اکسیژن تولیدی آن 96 درصد است.
- دستگاه اکسیژن ساز اینوژن وان: این دستگاه تولید اکسیژن هم ساخت کشور امریکا است و از پر طرفدارترین ها محسوب میشود. قابلیت جا به جایی آسان و وزن سبک این دستگاه و کارایی بالای آن، از دلایل محبوبیت این اکسیژن ساز به شمار می رود.
- دستگاه اکسیژن ساز یوول: این دستگاه ساخت کشور چین است و خلوص اکسیژن تولیدی آن 93 درصد است.
- دستگاه اکسیژن ساز زنیت مد: این دستگاه تولید اکسیژن ساخت کشور چین و تحت لیسانس سوییس است و از دستگاه های کارآمد در این حوزه محسوب می شود.
سخن پایانی
هیچ موجود زنده ای بدون اکسیژن قادر به ادامه حیات نیست و به همین دلیل اکسیژن کافی در محیط اطراف ما وجود دارد، با این حال برخی افراد به دلیل برخی بیماری ها از جمله بیماری های قلبی و ریوی یا آلودگی هوا مجبور به استفاده از دستگاه اکسیژن ساز هستند. ما در این مقاله سعی کردیم به طور مختصر به این پرسش که «اکسیژن ساز چیست؟» پاسخ دهیم و انواع آن و کاربردهای هر یک را به اختصار توضیح دهیم. هم چنین گفتیم که دستگاه های تولید اکسیژن نمونه های ایرانی و خارجی دارند.