یکی از مشکلات رایجی که امروزه در بین افراد با سنین مختلف مشاهده می شود، گودی کمر است. از آن جایی که یکی از اصلی ترین بخش های استخوان بندی در بالا تنه بدن هر انسان، ستون فقرات می باشد، وظیفه ایجاد توانایی در خم شدن و چرخش در همه مسیر ها و به طور کلی نقش حمایت از تمام بدن را بر عهده دارد. هم چنین ستون فقرات وظیفه حمایت از قسمت های حیاتی بدن از جمله نخاع و اعصاب در درون آن را نیز بر عهده دارد. اگر گودی کمر به اندازه کمی باشد، جای نگرانی نیست چون وجود این مقدار گودی کمر، پشت ستون فقرات، امری طبیعی به شمار می آید ولی اگر میزان گودی کمر، زیاد باشد باعث ایجاد مشکلاتی خواهد شد و باید درمان شود. گودی بیش از حد کمر باعث برجسته تر شدن باسن می شود. ممکن است این عارضه برای افراد در سنین مختلف ایجاد شود. این مشکل ابتدا ستون فقرات افراد را درگیر می کند و به مرور زمان باعث وارد شدن مشکلاتی به گردن نیز خواهد شد. پس لازم است که در اصرع وقت درمان آن را شروع کرده تا از عوارض و مشکلات احتمالی جلوگیری نمایید.
گودی کمر در اثر عوامل مختلفی ایجاد می شود که از جمله این عوامل می توان به وجود مشکلات مادر زادی در ناحیه ستون فقرات، اختلالات در قسمت های ران و لگن، طرز نادرست در وضعیت های خوابیدن، ایستادن، نشستن و… اشاره کرد.
عوارض گودی کمر
عوارض گودی کمر
گودی کمر روی بدن انسان و عملکرد آن، تاثیرات بسیاری دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- با گذشت زمان، گودی کمر باعث ایجاد سر درد، کمر درد، بی خوابی، دردهای سیاتیکی و تنگی نفس می شود.
- گودی کمر باعث عدم تعادل عضلانی می شود.
- گودی کمر باعث کاهش ظرفیت ریه و قلب می شود.
- گودی کمر موجب کاهش قدرت در فرد می شود.
- گودی کمر باعث ایجاد درد در قسمت های تحتانی کمر می شود.
- گودی کمر موجب کاهش راندمان بدنی می شود.
علائم گودی کمر
علائم گودی کمر
علائم زیادی نشان دهنده گودی کمر است که برخی از این علائم، به آسانی قابل تشخیص هستند ولی بعضی از علائم آن، به سادگی قابل شناسایی نبوده و فرد با مراجعه به پزشک معالج و معاینه، متوجه گودی کمر خود خواهد شد. همان طور که گفته شد علائمی، وجود گودی کمر را نشان می دهد که مهم ترین آن ها در زیر نوشته شده است.
- وجود درد در پاهای فرد
- فردی که گودی کمر دارد، باسن او برجسته تر دیده می شود.
- مستقیم و صاف ایستادن برای فرد دشوار می شود.
- هنگامی که فرد دراز می کشد، فاصله ای زیاد بین زمین با بخش تحتانی کمر به وجود می آید.
- وجود مشکل در حرکت مفصل
- وجود درد در قسمت های تحتانی کمر فرد
هنگامی که فردی این علائم را داشته باشد، باید به مطب و نزد پزشک معالج رفته و با انجام آزمایشات گوناگون و معاینات تخصصی به بررسی گودی کمر خود بپردازد. معمولا در این زمینه، فرد آزمایشاتی مانند آزمایش خون، عکس برداری، ام آر آی، سی تی اسکن، رادیو گرافی و… انجام می دهد.
علت درد در گودی کمر
ستون فقرات بدن برای تحمل وزن، سه انحنا یعنی فرو رفتگی مهره های گردنی، بیرون آمدگی ناحیه مهره های سینه ای و فرو رفتگی مهره های کمری دارد. زاویه ی این انحناهای ستون فقرات باید به صورت طبیعی حفظ شوند. هر عاملی که باعث تغییر در زاویه این انحناها شود، باعث ایجاد درد و مشکل خواهد شد.
بد نشستن
یکی ازعلت های ایجاد درد در ناحیه گودی کمر، بد نشستن است. هنگام استفاده از صندلی های غیر استاندارد، عضلاتی که اطراف مهره های کمر فرد است، دچار انقباض و کشیدگی شده و در حقیقت این اسپاسم عضلات، باعث درد در ناحیه گودی کمر می شود. به عبارت دیگر صندلی های غیر استاندارد متناسب با انحناهای ستون فقرات نیستند که همین امر باعث لغزش مهره کمر روی یکدیگر شده و در نتیجه باعث ایجاد درد در گودی کمر می شود.
ساییدگی غضروف بین مهره ای یا آرتروز ستون مهره ها
یکی دیگر از دلایل درد در ناحیه گودی کمر، ساییدگی غضروف بین مهره ای یا آرتروز ستون مهره ها است. افرادی که اضافه وزن دارند، ستون مهره هایشان وزن بیشتری را تحمل می کند که با گذشت زمان باعث ساییدگی غضروف بین مهره ها می شود.
نشستن بیش از اندازه
نشستن بیش از اندازه
نشستن روی صندلی، فشار بیشتری نسبت به ایستادن یا راه رفتن، روی ستون فقرات وارد می کند. افرادی که در تمام روز، روی صندلی می نشینند باید توجه داشته باشند که حداقل هریک ساعت، یک بار از روی صندلی بلند شده و قدم بزنند. هم چنین هنگام نشستن روی صندلی از قوز کردن و خم شدن کمر باید خود داری شود.
ضربه دیدن و رگ به رگ شدن
یکی از حاد ترین علت های کمر درد، ضربه دیدن کمر و رگ به رگ شدن آن می باشد. رگ به رگ شدن به علت پاره شدن رباط ها یا کشیده شدن بیش از اندازه رباط ها اتفاق می افتد. هم چنین ضربه دیدن سبب پاره شدن تاندون ها یا عضلات نیز می شود.
دیسک کمر
کمر درد از بدترین و ناراحت کننده دردهای روزمره افراد است که گاهی نمی توان حتی با قوی ترین داروهای مسکن، از درد آن کاست. دیسک کمر از شایع ترین علت های کمر درد است. هنگامی که دیسک های بین مهره ای تحت فشار زیادی قرار می گیرند، گسیخته می شوند که این گسیختگی موجب درد در گودی کمر خواهد شد.
سر خوردن مهره ها
زمانی که یکی از مهره های پایین ستون فقرات می لغزد، به عصب های بیرون از ستون فقرات، فشار وارد می شود. بر اثر عواملی مانند تصادف فرد با اتومبیل یا ورزش ممکن است ضربه هایی وارد شود که این ضربه ها به رباط ها، تاندون ها و عضلات آسیب وارد کرده و در نتیجه باعث درد در گودی کمر خواهد شد.
سیاتیک
سیاتیک، عصبی بزرگ است که ابتدا از ناحیه باسن شروع شده و تا پایین ساق پا کشیده می شود. در واقع سیاتیک زمانی رخ می دهد که عصب سیاتیک تحت فشار زیادی قرار می گیرد. این فشار می تواند یک شوک یا سوزش در قسمت پایین کمر باشد که با درد ساق پا و باسن همراه است. برای تشخیص این نوع بیماری، فرد باید تست نوار عصب و عضله را انجام دهد.
پوکی استخوان
پوکی استخوان یک نوع بیماری متابولیک استخوان است که باعث کاهش قدرت استخوان ها می شود و در نتیجه باعث شکستگی مهره های ستون فقرات می شود.
تنگی کانال نخاعی
در این نوع عارضه، ستون فقرات باریک است که این باریک بودن ستون فقرات، به بخش هایی از جمله عصب ها و نخاع فشار زیادی وارد می کند. در نتیجه فرد هنگام راه رفتن احساس درد می کند و در طولانی مدت باعث ضعف ساق پا نیز می شود.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن
استعمال دخانیات از جمله سیگار کشیدن، باعث ایجاد مشکلاتی در خون رسانی به ستون فقرات شده و در نتیجه باعث افزایش حساسیت، آسیب و پیر شدن دیسک های بین مهره ای می شود.
سنگ کلیه
دردی که در ناحیه کمر ایجاد می شود ممکن است بر اثر عواملی مانند آسیب قسمت های دیگر بدن یا ملتهب شدن آن ها، ایجاد شده باشد. برای مثال عفونت ادراری و سنگ کلیه منجر به التهاب مثانه شده که به بخش تحتانی کمر نیز منعکس می شود. دردی که در قسمت گودی کمر احساس می شود ممکن است ناشی از آپاندیست، مشکلات گوارشی یا آسیب دیدگی لگن یا باسن و … باشد.
تشک
هنگامی که فرد برای استراحت از تشکی نرم استفاده می کند، وزن فرد به صورت مساوی به میزان کم تری توزیع شده و در نتیجه فرد در کمر خود احساس درد می کند. بنابراین پیشنهاد می شود که برای جلوگیری از کمر درد از تشک های متوسط تا محکم استفاده نمایید.
پیاده روی
یکی دیگر از عواملی که باعث آسیب رساندن به پاها شود، طرز اشتباه پیاده روی است. همان طور که طرز اشتباه نشستن باعث درد در گودی کمر می شود، فردی که در شیوه راه رفتن نیز اشتباه می کند، باعث آسیب رساندن به پاهایش می شود. اگر کسی گمان می کند شیوه راه رفتنش اشتباه است، برای مطمئن شدن بهتر است که نزد یک فیزیوتراپیست رفته و راه رفتن خود را ارزیابی کند. هنگامی که زانوها بیش از اندازه کار می کنند، فرد مجبور می شود که خود را به سمت عقب سوق دهد که در نتیجه این کار باعث فشرده شدن مفاصل و کمر درد می شود. هم چنین افرادی که از کفش های پاشنه بلند استفاده می کنند یا کیف سنگینی را با یک شانه خود حمل می کنند، آسیب های زیادی را به خود وارد می کنند.
لباس زیر
متخصصان معتقد هستند که پوشیدن لباس های چسبان و تنگ مانند شلوار جین، باعث می شود که محدوده طبیعی حرکت ستون فقرات محدود شده و در نتیجه باعث جلوگیری از تهویه طبیعی عضلات تثبیت کننده می شود. در حقیقت این امر باعث آسیب رساندن به قسمت پایین یا گودی کمر خواهد شد.
درمان درد گودی کمر
درمان درد گودی کمر
هنگامی که فرد دچار گودی کمر می شود، برای آگاهی از این که درد کمرش مزمن یا حاد است به کلینیک های پزشکی مراجعه می کند. در بیشتر موارد، مشکلات کمر درد و هم چنین درد گودی کمر افراد، بدون جراحی و با انجام روش هایی، قابل درمان هستند.
بیشتر فعالیت کنید و استراحت کمتر
افراد نباید بیش از اندازه در رختخواب استراحت کنند بلکه این افراد باید در اسرع وقت، تمرینات کششی را انجام دهند. بر اساس شواهد کسانی که دچار درد در ناحیه گودی کمر شده اند اگر به مدت یک هفته استراحت نمایند نسبت به کسانی که استراحت محدودی داشته و به فعالیت های روزانه خود مشغول بوده اند، دیر تر انعطاف پذیری خود را باز یافته و خوب می شوند. هم چنین مطالعات نشان می دهد که استراحت بیش از اندازه عوارضی مانند افزایش گرفتگی عضلات، لخته شدن خون در پاها، افسردگی و … نیز می تواند به همراه داشته باشد.
استفاده از پک های گرم یا سرد
استفاده از پک های گرم یا سرد باعث کاهش درد در گودی کمر می شود. هم چنین برای بعضی از افراد، امکان تحرک را به وجود می آورد.
استفاده از داروهای مسکن
برای درمان گودی کمر، دارو های مختلفی وجود دارند که بعضی از این داروها نیاز به نسخه پزشک داشته و بعضی دیگر از این دارو ها را می توان بدون نسخه پزشک تهیه کرده و استفاده نمود. استفاده از این روش زیاد توصیه نمی شود.
انجام فیزیوتراپی و ورزش
انجام فیزیوتراپی و ورزش
متخصص فیزیوتراپی با آموزش تمرین های خاصی در درمان درد گودی کمر، کمک زیادی می کنند. در واقع یک برنامه ورزشی مناسب است که برای بهبود تحرک و انعطاف پذیری بیمار و هم چنین تقویت عضلات اصلی استفاده می شود. معمولا با این تمرینات، طرز صحیح ایستادن، خوابیدن ونشستن نیز آموزش داده می شود.
انجام حرکات کششی
انجام حرکات کششی
یکی دیگر از راه های درمان درد گودی کمر، انجام حرکات کششی است. فرد حرکات کششی را با استفاده از وسایلی مانند وزنه و قرقره انجام می دهد. به این صورت که نیروی متناوب یا ثابتی به صورت آرام به ساختمان اسکلتی فرد وارد شده و آن را تحت کشش قرار می دهد. بعضی از افراد با انجام این حرکات کششی از میزان دردشان کم شده و تا حدودی تسکین می یابد ولی این تسکین درد به صورت موقتی است چون هنگام آزاد شدن کششی که به بدن فرد وارد شده، درد کمر نیز بر می گردد.
اوزون درمانی
یکی از جدید ترین راه های درمان گودی کمر، اوزون درمانی است. در این نوع روش درمانی از گاز ازن استفاده می شود که این گاز در قسمت هایی که مشکل دار هستند، تزریق می شود. این روش برای فرد هیچ گونه عارضه ای را به بار نمی آورد. در قسمت گودی کمر نیز از روش های درمانی دیگری مانند تزریق پی آر پی و … می توان استفاده کرد.
طب سوزنی
طب سوزنی
از طب سنتی برای درمان درد مزمن گودی کمر استفاده می شود. در این روش درمانی، سوزن های نازکی را به قسمت های مشخصی از بدن وارد می کنند. بعضی از پزشکان معتقد هستند که این روش باعث آزاد سازی انسدادهای زیست نیرویی بدن می شود. عده ای دیگر نیز معتقد هستند که هنگام وارد شدن سوزن ها به بدن، به صورت طبیعی باعث تحریک بدن می شوند تا مواد شیمیایی ضد درد مانند سروتونین و استیل کولین را آزاد نماید.
استفاده از کمربند طبی
یکی از موثر ترین راه های درمان گودی کمر برای افراد مخصوصا کودکان، استفاده از کمربند های طبی است. استفاده از این کمربند های طبی در دوران رشد کودکان، از زیاد شدن گود کمر آن ها جلوگیری می کند. کمربند های طبی انواع مختلفی دارند که متخصصان با بررسی دقیق وضعیت بدن، آن را برای فرد مورد نظر انتخاب می کنند.
نتیجه گیری
دردی که در گودی کمر احساس می شود بر اثر عوامل مختلفی ایجاد می شود که از جمله آن ها می توان به بد نشستن، ساییدگی غضروف های بین مهره ها، به مدت طولانی نشستن، ضربه دیدن و رگ به رگ شدن کمر، دیسک کمر، سر خوردن مهره ها، سیاتیک، پوکی استخوان، تنگی کانال نخاعی، سیگار کشیدن، سنگ کلیه، لباس زیر و … اشاره نمود. هم چنین گودی کمر، راه های درمانی زیادی دارد، که اگر میزان درد گودی کمر خیلی شدید باشد، می توان با انجام عمل جراحی آن را درمان کرد. معمولا و در بیشتر موارد، گودی کمر نیاز به جراحی نداشته و با انجام تمرین های اصلاحی و مواردی که گفته شد، می توان آن را درمان کرد. امیدواریم با استفاده از این مقاله بتوانید علت درد گودی کمر را به موقع شناسایی و راه های درمان را انجام دهید.