پرفشاری خون یا فشارخون بالا هنگامی در بدن اتفاق میافتد که میزان فشارخونی که در رگهای بدن پمپ میشود از حد معمول بیشتر باشد. بسیاری از افراد که مبتلا به بیماری فشارخون هستند از بیماری خود اطلاعی ندارند و پس از بالا رفتن سن متوجه میشوند که دارای فشارخون کنترل نشده هستند. اگر فشارخون کنترل و درمان نشود منجر به بروز عارضههایی نظیر سکته مغزی، بیماریهای قلبی و بیماری کلیوی میشود. اگر فشارخون دیاستولی پمپاژ شده به داخل شریانها بالاتر از ۸۰ و ۱۲۰ باشد به عنوان فشارخون بالا در نظر گرفته میشود. فشارخون دیاستولی وقتی بالا باشد زنگ خطر به صدا در میآید و این افراد بایستی همیشه مراقب سلامت خود باشند و از داروهایی برای کنترل فشارخون استفاده کنند.
شاید شنیده باشید که برخی افراد بر اثر فشارخون، دچار آسیبهای چشمی مغزی و قلبی شده باشند! معمولاً افرادی که به فشارخون مبتلا میشوند علائمی نظیر سردردهای مکرر، سرگیجه، نفس تنگی و تاری دید دارند. حال بهتر است بدانیم که چه افرادی بیشتر در معرض فشارخون بالا قرار میگیرند و چگونه میتوان به کاهش فشارخون و کنترل آن کمک کرد. برخی از مواد غذایی و فعالیتها هستند که به عنوان قاتل فشار خون بالا شناخته میشوند. در این نوشتار تلاش میکنیم که روشهایی را برای پایین آوردن فشارخون و کنترل آن ارائه کنیم.
رفتارها و مواد غذایی مضر برای فشارخون بالا
- نمک : یکی از مواد غذایی که عامل اصلی بالا رفتن فشارخون در بدن است نمک موجود در غذا است. مصرف نمک باعث میشود که سدیم موجود در آن مایعات بدن را احاطه کند. کم شدن مایعات در بدن باعث میشود که قلب فعالیت بیشتری داشته باشد و با شدت بیشتری خون را به درون شریانها پمپاژ کند. همین امر موجب افزایش فشارخون در بدن میشود.
بنابراین اگر دنبال قاتل فشار خون بالا میگردید نیازی نیست که در بین داروهای خاص و گران قیمت دنبال آن بگردید. با حذف نمک از وعدههای غذایی روزانه، به راحتی میتوانید قاتل فشار خون بالای خود باشید. هر فرد به صورت روزانه باید کمتر از ۱۵۰۰ میلیگرم سدیم دریافت کند و مصرف بیش از آن به خصوص برای افرادی که مبتلا به بیماری پرفشاری خون هستند به هیچ وجه توصیه نمیشود. معمولاً غذاهایی که فرآوری شدهاند، مانند کنسروها و غذاهای آماده، فست فود و غذاهای رستورانی دارای سدیم بسیار بالایی هستند. به همین دلیل است که پزشکان توصیه میکنند افراد مبتلا به فشارخون بالا از غذاها و سبزیجات و میوههای تازه استفاده کنند و کمتر از غذاهای آماده استفاده نمایند.
اگرچه آجیل و مغزیجات برای سلامت بدن بسیار مفید است؛ اما آجیلهای بوداده حاوی مقدار زیادی نمک هستند و همین خود میتواند موجب بالا رفتن فشارخون شود. انواع مختلفی از شور، ترشی، کنسروها، سوسیس و کالباس، دوغهای پرنمک، کنسرو ماهی، کنسرو مواد غذایی آماده و حبوبات مقدار زیادی سدیم دارند. کشک و پنیر نیز جز لبنیاتی هستند که اگر دارای نمک زیادی باشند خوردن آنها به هیچ وجه برای افرادی که مبتلا به فشارخون بالا هستند توصیه نمیشود. با حذف به این مواد خوراکی و یا کم کردن میزان مصرف آنها میتوان به راحتی فشارخون را کنترل کرد.
حتما بخوانید : زمان گرفتن فشار خون {در در بارداری، سالمندان، کودکان و افراد معمولی} کی می باشد
- مصرف دخانیات و الکل : برخی افراد مشروبات الکلی مصرف میکنند. مصرف بیشازاندازه نوشیدنیهای الکلی نیز باعث بالا رفتن فشارخون میشوند. مصرف الکل باعث میشود که تغییراتی روی سیستم عصبی بدن ایجاد شود. سیستم عصبی بدن نقش مهمی را در کنترل کردن فشارخون ایفا میکند. هنگامیکه فرد الکل مصرف میکند گیرندههایی که در بدن وجود دارند و به نام گیرندههای فشارخون شناخته میشوند، توسط الکل تحریک شده و باعث بالا بردن فشارخون میشود. مصرف الکل به مقدار زیادی هورمون استرس یا همان کورتیزول را در بدن بالا برده که در نهایت منجر به بالا رفتن فشارخون میشود. الکل در بدن روی ماهیچههای موجود در رگها هم تأثیر میگذارد و میزان کلسیم موجود در این ماهیچهها را افزایش میدهد. وقتیکه میزان کلسیم بالا رود، رگها دچار انقباض و گرفتگی میشوند و این نیز خود یکی از دلایل بالا رفتن فشارخون است. همانطور که همه ما میدانیم افزایش وزن خطر ابتلا به فشارخون را افزایش میدهد. الکل یکی از خوراکیهای پرکالری است. مصرف مداوم الکل باعث بالا رفتن وزن بدن شده و در نهایت به فشارخون بالا منجر میشود.
مصرف سیگار جزء عواملی است که باعث بالا رفتن ناگهانی فشارخون در همه افراد میشود. به همین دلیل به افرادی که دارای فشارخون بالا هستند توصیه میشود که از انواع دخانیات استفاده نکنند. نیکوتینی که در دود سیگار وجود دارد ضربان قلب را افزایش داده، عروق خونی را تنگ میکند و باعث میشود که فشارخون بالا رود. باریک شدن عروق خونی باعث سخت شدن دیوارههای رگ شده و خون در داخل آن لخته میشود. وجود لخته خون در عروق باعث میشود که قلب تحت فشار قرار بگیرد و خون بیشتری را پمپاژ کند. در نتیجه فشارخون بالا رفته و مشکلاتی نظیر حملات قلبی و سکتههای مغزی فرد را تهدید میکند. مصرف سایر دخانیات مانند کشیدن قلیان یا هر ماده دودزای دیگری باعث میشود که نیکوتین آن وارد جریان خون شود و به سرعت در تمام بدن منتشر شود.
همین بالا رفتن میزان نیکوتین در خون موجب افزایش قند خون شده و هورمونهایی نظیر آدرنالین و نورادرنادین را در بدن افزایش میدهد. این هورمونها باعث بالا رفتن ضربان قلب شده و ریتم تنفسی را نیز بالا میبرد. همین ترکیبها موجب افزایش فشارخون نیز میشود. میزان مونوکسید کربن بر اثر سیگار کشیدن در بدن افزایش یافته و اکسیژن خون پایین میآید. این ترکیب به وجود آمده بسیار مقاوم است و باعث افزایش تعداد گلبولهای قرمز شده که همین امر باعث غلظت خون در افراد و مشکلات دیگری نظیر افزایش فشارخون و سکتههای مغزی یا قلبی میشود.
حتما بخوانید : برای کنترل فشار خون بالا چه بخوریم
- مصرف برخی از داروها : برخی از داروهای سرماخوردگی و آنفولانزا دارای دکونژستانت هستند و به سرعت فشارخون را بالا میبرند. بعضی از داروهای دیگر مانند داروهای استروئیدی، داروهای ضد درد Nsaids، داروهای افسردگی و همچنین قرصهای ضد بارداری که خانمها مصرف میکنند باعث بالا رفتن فشارخون میشود و هیچگاه نباید بدون تجویز پزشک مصرف شوند. افرادی که دارای فشارخون بالا هستند باید مرتب فشارخون خود را کنترل کنند و از داروهایی که پزشک تجویز میکند برای کنترل فشارخون استفاده کنند.
- افزایش وزن : چاقی و افزایش وزن ارتباط مستقیمی با بسیاری از بیماریهای خطرناک دارد. افزایش اندازه دور شکم و ابتلا به چربی و دیابت از عواملی است که موجب فشارخون بالا میشود. اگر میخواهید قاتل فشار خون بالا باشید باید وزن خودتان را کم کنید. از مواد غذایی سالم استفاده کنید. بیشتر میوه، سبزیجات و مواد لبنیاتی و پروتئینی کم چرب و حاوی فیبر را در سبد غذایی خود قرار دهید. حداقل پنج کیلو کاهش وزن میتواند تأثیر بسزایی بر روی کاهش فشارخون داشته باشد. فعالیتهای ورزشی منظم و مداوم مانند 30 دقیقه پیادهروی در روز میتواند به میزان چشمگیری فشارخون بالا را کاهش دهد.
- مصرف نوشیدنیهای دارای کافئین : برخی معتقدند که نوشیدنیهایی که مانند قهوه و چای دارای کافئین هستند باعث بالا رفتن فشارخون میشوند؛ اما به صورت قطعی هنوز اثبات نشده که کافئین میتواند موجب ابتلا به فشارخون شود. برخی از نوشیدنیهایی که به عنوان قاتل فشار خون بالا شناخته میشوند مانند آب آلبالو میتواند به سرعت فشارخون را کاهش دهد. بهتر است قبل از مصرف خوراکیها و نوشیدنیهایی که به عنوان قاتل فشارخون شناخته میشوند درباره آنها تحقیق و بررسی کنید. آب آلبالو به دلیل داشتن اسیدهای فنولیک و آنتی اکسیدان باعث میشود که فشارخون در افراد کاهش پیدا کند. هنگامیکه اسید وانیلیک و اسید پروتوکاتکویک در خون بیماران مبتلا به فشارخون بالا برود، به سرعت باعث پایین آمدن فشارخون شده و خطر ابتلا به بیماریهای جدیتر را کاهش میدهد. برخی افراد هستند که به دلایل ثانویه دچار فشارخون شده و یا به صورت موقتی به فشارخون مبتلا میشوند. بهعنوانمثال برخی خانمها در زمان بارداری به فشارخون بالا مبتلا میشوند و پس از بارداری خودبهخود این عارضه برطرف میشود؛ اما کنترل فشارخون بایستی در زمان بارداری انجام شود تا مادران باردار و جنین آنها دچار مشکلاتی جدی نشوند. برخی بیماران نیز تنها بر اثر استرس و در مطب پزشک فشارخون بالا را تجربه میکنند. به همین خاطر بررسی علل و عوامل به وجود آورنده فشارخون بالا و روشهای درمان و کنترل فشارخون بایستی توسط افراد متخصص مانند پزشکان انجام شود تا نتیجه بخش باشد.
سئوالات پرتکرار
[sc_fs_multi_faq headline-0=”h2″ question-0=”علائم فشار خون بالا چیست؟” answer-0=”سردرد، سرگیجه، تنگی نفس و تاری دید شایعترین علائم فشار خون بالا هستند و بسیاری از کسانی که با این بیماری مواجه شدهاند این علائم را به دکتر گزارش دادهاند. ” image-0=”” headline-1=”h2″ question-1=”بهترین داروهایی که برای فشار خون بالا تجویز میشوند کدامند ؟” answer-1=”لیزینوپریل، متوپرولول، آملودیپین، لوزارتان، هیدروکلروتیازید، فورزماید، کارودیلول، آتنولول، کلونیدین، اسپیرونولاکتون.” image-1=”” count=”2″ html=”true” css_class=””]
سلام آیا فشار خون بالا علائم خاصی دارد؟
در بسیاری از موارد، افزایش فشار خون علائم خاصی ندارد. به عبارتی دیگر با بالا رفتن فشار خون آسیبها و فشارهایی به قلب، کلیه، گردش خون، چشم و مغز وارد میشود اما در عین حال خود فرد هیچ چیزی را احساس نمیکند. ممکن است بسیاری از افراد چندین سال پرفشاری خون داشته باشند در حالی که هیچ چیزی را احساس نکنند. با مراجعه به پزشک و با کمک دستگاه فشارسنج میتوان از نرمال بودن فشار خون اطمینان حاصل کرد.
بهترین داروهایی که برای فشار خون بالا تجویز میشوند کدامند ؟
پزشک متخصص باتوجه به سن فرد و میزان فشار خون به تجویز بهترین دارو برای فشار خون بالا اقدام میکنند. برخی از بهترین داروهای فشار خون بالا عبارتند از: لیزینوپریل، متوپرولول، آملودیپین، لوزارتان، هیدروکلروتیازید، فورزماید، کارودیلول، آتنولول، کلونیدین، اسپیرونولاکتون.